Με αφορμή το πρόβλημα του προσφυγικού, για το οποίο υπάρχει σήμερα σύσκεψη ανάμεσα στον υπουργό Προστασίας του Πολίτη και τους περιφερειάρχες, με σκοπό την κατανομή των ανθρώπων αυτών, η παράταξη “Νέα Πελοπόννησος” του Πέτρου Τατούλη, τάσσεται κατά της δημιουργίας ανοικτής δομής φιλοξενίας προσφύγων στην Πελοπόννησο.
Μεταξύ άλλων, στην εισήγησή του, αναφέρει:
Οι μετακινήσεις πληθυσμών είναι ένα φαινόμενο συνυφασμένο με την ίδια την ιστορία της ανθρωπότητας. Η διογκούμενη αστάθεια στην Μέση Ανατολή , με αιχμή του δόρατος τον πόλεμο στην Συρία, έχουν πυροδοτήσει την μεγαλύτερη μετακίνηση πληθυσμών που γνωρίζει σήμερα η Ευρώπη από τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά.
Το προσφυγικό- μεταναστατευτικό ζήτημα είναι ιδιαίτερα σύνθετο, ενώ σε επίπεδο διεθνούς δικαίου επιχειρείται κατά κόρον η ad hoc αντιμετώπιση των προβλημάτων που αυτό παράγει: ενδεικτική αφενός η περίφημη συμφωνία μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας που για ποικίλους λόγους έχει βαλτώσει (είναι όμως ασφαλώς καλύτερη από τη μη συμφωνία) και αφετέρου η μη δημιουργία ενός ενιαίου δικαίου που θα διέπει την χορήγηση ασύλου τουλάχιστον για τις χώρες που αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο φορτίο των προσφυγικών ροών.
Ως εξαιρετικά σύνθετο λοιπόν, το μεταναστευτικό- προσφυγικό ζήτημα γίνεται συχνά αρένα για πολιτική επικοινωνία, αφού η ουσιαστική του αντιμετώπιση απαιτεί πολύ προσπάθεια και στενή συνεργασία ανάμεσα σε κράτη – μέλη της Ευρώπης που εξ ορισμού δεν επιβαρύνονται το ίδιο από τις συνέπειες της αστάθειας στην Μέση Ανατολή.
Ενδεικτική της επικοινωνιακής προσέγγισης του μεταναστευτικού- προσφυγικού προβλήματος στην Ελλάδα ( αλλά και την Ευρώπη) είναι και η εμπέδωση μιας αφελούς (;)άποψης ότι ο Ερντογάν είναι εκείνος που ανάλογα με τις ορέξεις του ανοιγοκλείνει την στρόφιγγα των μεταναστευτικών ροών. Οι μετακινήσεις μεγάλου όγκου μεταναστών σε σχέση με πέρυσι των Οκτώβριο, από το Αφγανιστάν στην Τουρκία, οφείλεται σε δύο κυρίως παράγοντες. Η όλο και επιδεινούμενη κατάσταση στην Κωνσταντινούπολη, με την κοινωνία να αντιδρά λόγω της διογκούμενης παρουσίας μεταναστών στις συνοικίες της Πόλης είχε ως αποτέλεσμα την απομάκρυνση μεγάλου αριθμού μεταναστών από το μητροπολιτικό κέντρο στα παράλια, με τους διακινητές να πιάνουν δουλειά. Ταυτόχρονα, η κλιμάκωση των εχθροπραξιών είχε ως αποτέλεσμα εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες στην Βόρεια Συρία , μεταξύ της Ανατολικής και της Δυτικής όχθης του Ευφράτη, να μετακινηθούν προς τα σύνορα με την Τουρκία. Να σημειωθεί η εκθετική αύξηση των ροών όταν βρίσκονται σε εξέλιξη μείζονος εμβέλειας πολεμικές επιχειρήσεις όπως την περασμένη εβδομάδα στο Ιντλίμπ της Βορείου Συρίας, τελευταίος θύλακας των τζιχαντιστών, γεγονός που δημιουργεί φόβο για ανεξέλεγκτη μετακίνηση των τελευταίων στην Ευρώπη.
Εν κατακλείδι, γίνεται σαφές ότι πέρα από μια επικοινωνιακή προσέγγιση για εσωτερικά ακροατήρια, οι μεταναστευτικές – προσφυγικές ροές θα συνεχίσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, με δεδομένο το στρατιωτικό- στρατηγικό αδιέξοδο της Τουρκίας στη Βόρεια Συρία, την επιδείνωση των σχέσεων της με τις ΗΠΑ, την προφανή υποχώρηση της οικονομίας της, αλλά και το εσωτερικό πολιτικό μέτωπο που αμφισβητεί πια την δυναστεία Ερντογάν. Η δε βελτίωση της φύλαξης των συνόρων της Ευρώπης στην Ανατολική Μεσόγειο, μικρά αποτελέσματα μπορεί να φέρει (και αυτά σε βάθος χρόνου). Τέλος, η Ελλάδα θα συνεχίσει να επωμίζεται το μεγαλύτερο άχθος (από κοινού με την Ιταλία) και μάλιστα εν όψει της αδυναμίας της Ευρώπης να συμφωνήσει στην αναθεώρηση της πολιτικής ασύλου: οι προτάσεις της Επιτροπής, βάσει των οποίων οι χώρες πρώτης γραμμής (χώρες άφιξης) δεν θα είναι πλέον αυτόματα υπεύθυνες για τους αιτούντες άσυλο, αλλά η ευθύνη ανάθεσης θα βασίζεται σε «γνήσιους δεσμούς» (πχ οικογένεια, σπουδές κτλ) , προσέκρουσαν στις διαφορετικές αντιλήψεις των κρατών- μελών και τον συνεχή κίνδυνο για άνοδο του ευρωσκεπτικισμού.
Β. Πελοπόννησος και προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα
Στην εκάστοτε έξαρση των προσφυγικών –μεταναστευτικών ροών, και οι τρεις τελευταίες κυβερνήσεις επεξεργάζονται τη λύση της Πελοποννήσου για μεταφορά μεταναστών-προσφύγων από τα νησιά.
Τον Αύγουστο του 2012, ο τότε υπουργός Άμυνας , κ. Νίκος Δένδιας, αιφνίδια και χωρίς να έχει προηγηθεί διαβούλευση με την τοπική κοινωνία και τους φορείς τοπικής Αυτοδιοίκησης αποφάσισε την εγκατάσταση στο στρατόπεδο της Κορίνθου μεταναστών, γεγονός που είχε οδηγήσει τον περιφερειάρχη Πελοποννήσου, κ. Πέτρο Τατούλη σε επίσημη καταγγελία και το Περιφερειακό Συμβούλιο στην καταδίκη παρόμοιων πολιτικών πρακτικών (υπ. Αριθμ. 296/2012) απόφαση , ζητώντας να τηρούνται απαρέγκλιτα οι διεθνείς συνθήκες για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Το 2015, το Περιφερειακό Συμβούλιο (με την υπ. αριθμ 80/2015 απόφαση του) επανήλθε στο θέμα, ζητώντας το οριστικό κλείσιμο του κέντρου κράτησης μεταναστών στον ιστό της πόλης της Κορίνθου, βασιζόμενο στα πορίσματα ελέγχων των αρμοδίων διευθύνσεων υγείας, σχετικά με τις συνθήκες κράτησης που επικρατούσαν στο χώρο του στρατοπέδου. Στην ίδια απόφαση το Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου εξέφρασε θετική άποψη στο αίτημα του κ. Τατούλη, προκειμένου ο χώρος του Στρατοπέδου να αποδοθεί στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, ώστε να αξιοποιηθεί για τη στέγαση υπηρεσιών της αυτοδιοίκησης. Εμπεριστατωμένος φάκελος έχει κατατεθεί από την Περιφέρεια Πελοποννήσου στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
Την ίδια στιγμή, για τους πρόσφυγες που φιλοξενούνται σε διαμερίσματα στην Τρίπολη, η χρηματοδότηση είναι εξασφαλισμένη μέχρι το τέλος του 2019, ενώ μέχρι τώρα μόλις τρεις οικογένειες έχουν λάβει άδεια παραμονής, αφού οι διαδικασίες προχωρούν αργά. Θολό παραμένει και το τοπίο ένταξης τους σε σχολικές δομές και στην αγορά εργασίας, γεγονός που καθιστά σχεδόν διαχρονική την επιδοματική διαβίωση των ανθρώπων αυτών.
Σήμερα , κατά τον ίδιο ακριβώς τρόπο, εν κρυπτώ και χωρίς καμία διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες, η σημερινή κυβέρνηση αποφάσισε να μετατρέψει το Στρατόπεδο της Κορίνθου, το οποίο εδράζεται στις παρυφές του αστικού ιστού, σε ανοικτή δομή φιλοξενίας (ο όρος θυμίζει Όργουελ) προσφύγων –μεταναστών, εκατοντάδων ή και χιλιάδων.
Η μέχρι σήμερα θέση της περιφερειακής Διοίκησης Πελοποννήσου σε σχέση με τις προθέσεις της Κυβέρνησης είναι τουλάχιστον απογοητευτική, αν όχι επικίνδυνη. Αφενός, ο κ. Παναγιώτης Νίκας παραδέχτηκε ότι για εκείνον «οι αποφάσεις της Κυβέρνησης πρέπει υλοποιούνται, αφού η περιφέρεια δεν είναι ανεξάρτητο κρατίδιο» , προσβάλλοντας κατάφωρα την συνταγματικά κατοχυρωμένη αυτοτέλεια και ανεξαρτησία του θεσμού και τοποθετώντας τον εαυτό του ως πιστό πιόνι της κυβέρνησης στην σκακιέρα της Πελοποννήσου. Αφετέρου, η μόλις λίγες ημέρες πριν από τις επίμαχες ανακοινώσεις, συνάντηση του κ. Νίκα με κυβερνητικούς αρμοδίους και η επιλογή του να μην κάνει καμία νύξη δημόσια , αλλά να παραπληροφορήσει την κοινή γνώμη, αφήνει ανοικτή την υπόθεση ότι , όχι απλά δεν αντιδρά, αλλά βρίσκεται και σε απόλυτη συμφωνία με την κυβέρνηση του. Επίσης, αν δεν εμπίπτει στα πλαίσια του συνήθους λαϊκισμού του και των κυβιστήσεων στις οποίες επιδίδεται ο κ. Νίκας, προφανώς θεωρεί ότι η Καλαμάτα είναι σε διαφορετική θέση από την υπόλοιπη Πελοπόννησο, αφού είχε αρνηθεί κάθετα τον Ιούλιο του 2018 να φιλοξενήσει η πρωτεύουσα της Μεσσηνίας πρόσφυγες , ενώ απέκλεισε και την χρήση του στρατοπέδου. Τέλος, αν δεν ήταν βαθιά θλιβερό , θα προκαλούσε γέλιο, η άποψη του κ. Νίκα ότι «γεννιέται μια νέα οικονομία» γύρω από την διαχείριση των κονδυλίων για το μεταναστευτικό…
Γ. Η κυβέρνηση και οι προεκλογικές της δεσμεύσεις
Η σημερινή κυβέρνηση είναι ανακόλουθη απέναντι στους πολίτες της Πελοποννήσου σε σχέση με το μεταναστευτικό- προσφυγικό ζήτημα. Άλλα υποσχέθηκε προεκλογικά. Θέλει να μας αιφνιδιάσει μετεκλογικά. Με δεδομένο ότι:
Το προσφυγικό- μεταναστευτικό ζήτημα θα συνεχιστεί με αμείωτη ένταση αποτελώντας μια διαρκή πρόκληση για την Ελλάδα και την Ευρώπη.
Η Πελοπόννησος έχει μέχρι τώρα χρησιμεύσει ως μια λύση ανάγκης για τις τρεις τελευταίες διαδοχικές κυβερνήσεις, τα σχέδια των οποίων να μετατρέψουν τον τόπο μας σε «αποθήκες ψυχών» ανετράπησαν από την κάθετη και ανεπιφύλακτη αντίθεση της περιφερειακής Αρχής.
Δεν έχει προηγηθεί καμία απολύτως διαβούλευση, αλλά και διερεύνηση χώρων που μπορούν να διαφυλάσσουν και την ασφάλεια, αλλά και την τήρηση των διεθνών συνθηκών.
Λείπει ο σοβαρός σχεδιασμός που μακροπρόθεσμα μπορεί να υπηρετήσει μια σοβαρή αντιμετώπιση του προβλήματος, ενώ συνεχίζει με αμείωτο ρυθμό μια στείρα κομματική αντιπαράθεση με δήθεν ιδεολογικά πρόσημα, που ωστόσο απουσιάζουν εξ ορισμού από ένα τέτοιο θέμα που άπτεται διεθνών παραμέτρων και αποτελεσματικών πολιτικών.
Καταθέτουμε για ψήφιση στο Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου Ψήφισμα και καλούμε την Περιφερειακή Διοίκηση αφενός να αντιληφθεί ότι η Πελοπόννησος πρωταγωνιστεί ήδη στην ανάπτυξη και δεν περιμένει τα ευρωπαϊκά κονδύλια για τους πρόσφυγες, και αφετέρου να υπηρετήσει τον θεσμό της περιφερειακής διακυβέρνησης με μόνο εντολέα τον Πελοποννήσιο πολίτη και όχι ως πιόνι της όποιας κυβέρνησης”.
