Με ευρεία κοινοβουλευτική συναίνεση (ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, ΝΔ, ΔΗΣΥ, Ποτάμι) ψηφίστηκε το νομοσχέδιο για την διακίνηση και εμπορία νωπών και ευαλλοίωτων αγροτικών προϊόντων, γεγονός που χαιρέτισε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Ευάγγελος Αποστόλου, ενώ τα κόμματα της αντιπολίτευσης, παρότι υπερψήφισαν την αρχή του νομοσχεδίου, εξέφρασαν έντονες επιφυλάξεις για την υλοποίηση των θετικών διατάξεων του.
Παρών ψήφισε η Ένωση Κεντρώων ενώ η Χ.Α. και το ΚΚΕ το καταψήφισαν.
«Αξίζει πραγματικά στους Έλληνες αγρότες, να υπάρχει από πλευράς του συνόλου του πολιτικού κόσμου, μια συναίνεση» ανέφερε ο αρμόδιος υπουργός, ο οποίος έκανε ιδιαίτερη μνεία στις βασικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου για την έγκαιρη πληρωμή των αγροτών, την υποχρεωτική αναγραφή των προϊόντων κρέατος και γάλακτος και την σήμανσή τους ως προς την χώρα προέλευσης – κάτι που αποτελεί «το καλύτερο εργαλείο και για τον καταναλωτή και για τον παραγωγό».
Ο κ. Αποστόλου τόνισε ότι με τις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου, καταφέρεται ένα «καίριο πλήγμα κατά των ελληνοποιήσεων» και παρέχεται προστασία στον αγροτικό κόσμο, αφού υποχρεώνει σε εξόφληση των παραγωγών εντός 60 ημερών. Ωστόσο, η πλειοψηφία των δυνάμεων της αντιπολίτευσης, έκανε λόγο για ελλιπές και αδύναμο θεσμικά νομοσχέδιο, με συνέπεια να καθίσταται δύσκολη η εφαρμογή του και άρα να μην αλλάζουν οι στρεβλώσεις της αγοράς.
«Εμείς καλούμαστε να διαχειριστούμε όλα αυτά τα αμαρτήματα που μας κληροδοτήσατε» αντέτεινε ο κ. Αποστόλου κατηγορώντας τα κόμματα που κυβέρνησαν ότι ψήφισαν μια ρύθμιση που δήθεν συμμορφωνόταν με την ευρωπαϊκή οδηγία για τις έγκαιρες πληρωμές στον αγροτικό χώρο, ωστόσο όριζε εξαιρέσεις και ενσωμάτωνε υποσημειώσεις. Αποτέλεσμα ήταν, «σε αυτή τη διαδικασία της συμφωνίας μεταξύ του αγρότη που είναι ο αδύναμος κρίκος της αλυσίδας, και του χονδρεμπόρου ή του πολυκαταστήματος», να γίνονται κάτω από το τραπέζι συμφωνίες που ουσιαστικά αναιρούσαν την εφαρμογή. Σε αντιδιαστολή με την ρύθμιση εκείνη, ο κ. Αποστόλου ανέφερε ότι «θα υπάρξουν διοικητικές κυρώσεις – κι αν συμβεί δεύτερη φορά, θα λάβουμε πιο αυστηρά μέτρα και θα φτάσουμε μέχρι του σημείου της διαγραφής από το Μητρώο Εμπόρων».
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, ενημέρωσε πάντως το Σώμα σχετικώς με το θέμα αυτό, λέγοντας πως «αυτήν την ώρα έχουμε αλλεπάλληλες συζητήσεις στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας για τις πρακτικές που εφαρμόζουν τα πολυκαταστήματα, γιατί εκμεταλλεύονται τον αγροτικό χώρο», ενώ είναι ισχυρότερα – όπως είπε – από τους αγρότες στην διαπραγμάτευση. Υπογράμμισε δε, την βούληση της κυβέρνησης να σταματήσει αυτή η πρακτική: «Υπήρξε όντως μία αντίδραση, σχετικά με το εάν τα πολυκαταστήματα θα συμφωνήσουν και θα υπηρετήσουν την ρύθμιση. Όντως, στη διαπραγμάτευση τα πολυκαταστήματα είναι πολύ ισχυρά. Εμείς αυτή την πρακτική θέλουμε να την σταματήσουμε. Άρα, στις απειλές ότι ενδέχεται τα πολυκαταστήματα να στραφούν σε άλλα προϊόντα και να κάνουν εισαγωγές από το εξωτερικό, εμείς εδώ στηριζόμαστε στον Έλληνα καταναλωτή. Ο Έλληνας καταναλωτής θα πληροφορείται για το ελληνικό γάλα με την αναγραφή της χώρας άρμεξης», εξήγησε ο κ. Αποστόλου.
Δεδομένου δε ότι τα κόμματα έθεσαν το ζήτημα της συμμετοχής των τραπεζών στην όλη διαδικασία – λόγος για τον οποίο εκτίμησαν ότι το μέτρο θα εφαρμοστεί πολύ δύσκολα – ο κ. Αποστόλου απάντησε πως «εάν δεν θέλουν να μπουν οι τράπεζες, θα είναι δική τους ζημιά, διότι ο αγροτικός χώρος, ιδιαίτερα αυτή την ώρα, είναι περιζήτητος από το τραπεζικό σύστημα, γιατί φαίνεται ότι έχει παραγωγή, φαίνεται ότι έχει τεράστιες δυνατότητες».
Όσον αφορά την εκκαθάριση των συνεταιρισμών, ο κ. Αποστόλου σημείωσε ότι «μέχρι τέλους του 2017 πρέπει να τελειώνει αυτή η ιστορία», γιατί «υπάρχει πίσω μια περιουσία μεγάλη που δεν θέλουμε να μπει σε διαδικασία ξεπουλήματος και να χαθεί από τον αγροτικό χώρο». Υπογράμμισε επίσης ότι «στόχος είναι να μη σταματήσει καμία αγροτική λειτουργία ούτε ένα λεπτό» προαναγγέλλοντας και νέα νομοθετική παρέμβαση.
Οι εισηγητές
Για ένα ιδιαίτερα σημαντικό νομοσχέδιο, που στηρίζει τον αγροτικό κόσμο και την πρωτογενή παραγωγή, βάζει τάξη στην αγορά σε ό,τι αφορά χρόνους πληρωμής και προστατεύει τον Έλληνα καταναλωτή, έκανε λόγο ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Γιάννης Καραγιάννης. Όπως ανέφερε, το νομοσχέδιο αυτό συνιστά «ένα μεγάλο βήμα στην αντιμετώπιση του προβλήματος των ελληνοποιήσεων και ικανοποιεί ένα δίκαιο αίτημα του κτηνοτροφικού κόσμου», αφού θεσμοθετεί την υποχρεωτική σήμανση προέλευσης για το γάλα, τις συσκευασίες γάλακτος, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και το κρέας. Επισημαίνοντας πως το κόστος διανομής των προϊόντων αυτών συνιστά «ωρολογιακή βόμβα στα επιχειρησιακά θεμέλια», ο εισηγητής του κυβερνώντος κόμματος τόνισε πως οι διατάξεις του νομοθετήματος αυτού στοχεύουν «στην αποκατάσταση της δίκαιης ισορροπίας μεταξύ παραγωγών και εμπόρων» αλλά και στην εξάλειψη των αδικαιολόγητων καθυστερήσεων στις πληρωμές όλων των νωπών και ευαλλοίωτων προϊόντων της αγροτοδιατροφικής αλυσίδας.
«Έρχεστε να ξεγελάσετε τον κόσμο της πρωτογενούς παραγωγής, σερβίροντας μία κατ’ αρχάς θετική νομοθετική πρωτοβουλία, η οποία, όμως, με τον τρόπο που καταλήγει, μοιάζει τελικά πουκάμισο αδειανό και νομοθέτημα ανεφάρμοστο», τόνισε η εισηγήτρια της ΝΔ, τομεάρχης Αγροτικού, Φωτεινή Αραμπατζή. Όπως επισήμανε, οι τράπεζες έχουν εκφράσει επιφυλάξεις για το αν είναι δυνατός ο έλεγχος πληρωμής των παραγωγών εντός δύο μηνών, δεν περιλαμβάνεται στις ρυθμίσεις η πρώτη μεταποίηση, ενώ υπάρχουν προβλήματα σε όλη τη λειτουργία της αγοράς.
Σχετικώς με τις διατάξεις που αφορoύν στους συνεταιρισμούς, η κ. Αραμπατζή παρατήρησε ότι η κυβέρνηση επιχειρεί να ελέγξει τη συνδικαλιστική εκπροσώπηση των συνεταιριστικών οργανώσεων, τόσο σε περιφερειακό, όσο και σε εθνικό επίπεδο..
Ερωτηματικά για το πως θα λειτουργήσει όλο αυτό το σύστημα για την εμπορία και διακίνηση των ευπαθών αγροτικών προϊόντων και τον τρόπο πληρωμής των αγροτών, έθεσε ο ειδικός αγορητής της ΔΗΣΥ, Μιχάλης Τζελέπης, ο οποίος ωστόσο δήλωσε πως η παράταξή του στηρίζει επί της αρχής το νομοσχέδιο «παρ’ όλα τα προβλήματά του». «Δεν μπορεί να εφαρμοστεί, όπως είναι» εκτίμησε ο κ. Τζελέπης, ενώ σχετικά με τον τρόπο πληρωμής των αγροτών, υπογράμμισε πως πρέπει να βρεθεί άλλος τρόπος εφαρμογής του μέτρου, καθώς οι αγρότες θα απειλούνται με πρόστιμα αν δεν καταγγείλουν ότι δεν τους πληρώνουν.
«Το νομοσχέδιο δεν λύνει κανένα από τα οξυμένα προβλήματα, ούτε απαντάει στα βασικότερα αιτήματα των μικρομεσαίων κτηνοτρόφων, αγροτών και ψαράδων» υπογράμμισε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ, Νίκος Μωραΐτης. «Στόχος του νομοσχεδίου είναι η δημιουργία ψεύτικων εντυπώσεων, ο αποπροσανατολισμός των φτωχών αγροτών και κτηνοτρόφων ότι μπορεί κάτι να αλλάξει» ανέφερε ο κ. Μωραΐτης και σημείωσε ότι δεν προστατεύει καν τους μικρομεσαίους αγρότες, και πως οι αγρότες, αν δεν πληρώνονται, δεν θα μπορούν να καταγγείλουν το γεγονός.
Την θετική στάση των ενδιαφερόμενων φορέων στο νομοσχέδιο επικαλέστηκε ο ειδικός αγορητής των ΑΝΕΛ, Γιώργος Λαζαρίδης κι επισήμανε ότι κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, καθώς δημιουργεί νέες και ευνοϊκές συνθήκες ανάπτυξης της ποιοτικής εγχώριας κτηνοτροφίας και ταυτόχρονα φαίνεται να επιδρά θετικά και στη βελτίωση της θέσης του μικρού αγρότη στην αγορά νωπών αγροτικών προϊόντων.
Την επιφύλαξη της Ένωσης Κεντρώων, που ψήφισε «παρών» και επί της αρχής του νομοσχεδίου και επί των άρθρων, εξέφρασε ο ειδικός αγορητής του κόμματος, Γιάννης Σαρίδης, ο οποίος ανέφερε ότι παρά το γεγονός ότι ορισμένες διατάξεις του βαίνουν προς την ορθή κατεύθυνση, υποκρύπτονται αρνητικά σημεία «κατά την πάγια προσφιλή, λαθρόβια πρακτική της κυβέρνησης».
Το νομοσχέδιο αυτό, ακολουθεί την πεπατημένη, να ενισχυθεί η πρωτογενής ελληνική παραγωγή με μια πρόσθετη υπεραξία του τελικού προϊόντος, είπε ο Γιώργος Αμυράς, ειδικός αγορητής από το ΠΟΤΑΜΙ και ξεκαθάρισε πως το κόμμα του το υπερψηφίζει, καθώς γίνεται προσπάθεια να επιλυθούν αρκετές από τις παθογένειες που αντιμετωπίζει ο χώρος. Ωστόσο, ο κ. Αμυράς προσέθεσε πως οι αλλαγές που θεσμοθετούνται προς όφελος των παραγωγών, πρέπει να συνοδεύοντα με μέτρα, ελεγκτικούς μηχανισμούς και επαρκή μηχανισμό ελέγχου μέσω των τραπεζών.
Για ελλιπές νομοσχέδιο, σε πολλά σημεία του που επιπροσθέτως δεν λύνει το χρονίζον πρόβλημα του πρωτογενούς τομέα της χώρας, έκανε λόγο ο Ιω. Σαχινίδης (ΧΑ) δηλώνοντας πως το κόμμα του το καταψηφίζει.
Από την συζήτηση, πάντως, δεν έλειψαν οι αντιπαραθέσεις ανάμεσα στον υπουργό και εκπροσώπους της αντιπολίτευσης, με τον Μάξιμο Χαρακόπουλο (ΝΔ) να μιλά για «προικοδότηση» της υπό εκκαθάριση ΠΑΣΕΓΕΣ με 1,8 εκατομμύρια ευρώ από τον ΕΛΓΑ, και τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο της ΝΔ, Κώστα Τζαβάρα να επισημαίνει ότι δεν δίνεται η δυνατότητα να ελέγχεται η αγορά από τους επιτήδειους, οι οποίοι κινούνται εκτός κανόνων. «Τώρα προέκυψε ξαφνικά μία δικαστική διαταγή πληρωμής, για την οποία έχουμε ασκήσει ήδη ανακοπή στα πολιτικά δικαστήρια. Αντιλαμβάνεστε ότι θα περιμένουμε πλέον την απόφαση. Αυτό που έχω να σας πω, είναι ότι τα συγκεκριμένα χρήματα έχουν κατασχεθεί αυτή την ώρα στα χέρια συγκεκριμένου τραπεζικού ιδρύματος. Δεν θέλω να πω περισσότερα, γιατί βρίσκεται σε μία δικαστική διαδικασία” απάντησε ο κ. Αποστόλου.
Τροπολογίες
Στο νομοσχέδιο για τα νωπά και ευπαθή προϊόντα ενσωματώθηκαν και τροπολογίες που αφορούν:
– στην προσωρινή κάλυψη θέσεων ευθύνης προϊσταμένων στις νέες οργανωτικές δομές
– στην κάλυψη της απώλεια του ΟΑΣΘ (9.235.900 ευρώ) από τη χρηματική διαφορά που προέκυψε όταν το δημόσιο αύξησε τον ΦΠΑ από το 13% στο 23% και στη συνέχεια στο 24% χωρίς να μεταβάλλει αναλόγως τα κόμιστρα για το διάστημα από 20/7/2015 μέχρι και 30/6/ 2017.
