Η επέτειος της 13ης Δεκεμβρίου 1967 έχει σχεδόν ξεχασθεί. Στους δικούς μου συνειρμούς την έχω ταυτίσει με δύο ήχους και έναν μύθο (δεν έχω ισχυριστεί ποτέ ότι πάω καλά).
Ο ένας ήχος είναι από το μηχανάκι που έβγαζε νερά στην πρώτη πολυκατοικία που χτίστηκε πίσω από το γήπεδο (του Δημόπουλου). Μέχρι τότε δεν είχα ακούσει τέτοιο μηχανάκι!.
Ο δεύτερος ήχος είναι τα λόγια του εκφωνητή του ραδιοφώνου… όπου διέκοπτε κάθε τόσο τα στρατιωτικά εμβατήρια -που έπαιζε- και μετέδιδε (και ξαναμετέδιδε) την είδηση “Ο βασιλεύς διώκεται από χωρίου είς χωρίον”.
Η έκπληξη ήταν μεγάλη, Είχε προηγηθεί το πραξικόπημα της 21 Απριλίου, είχαμε δει τον βασιλιά να φωτογραφίζεται με όλη την χούντα (και με μεγάλες στολές), είχαν συλληφθεί όλοι οι πολιτικοί , είχε διαλυθεί η Βουλή, είχε καταργηθεί το Σύνταγμα (του 52, της Βασιλευομένης), είχαν οδηγηθεί περί τις 10.000 πολίτες στην εξορία (κυρίως Αριστεροί με δράση στο παλιό αντάρτικο) … Όλα έδειχναν πως πήγαιναν μέλι γάλα στις σχέσεις βασιλιά και Χούντας… ξαφνικά, “από χωρίου εις χωρίον”.
Ο Βασιλιάς βλέποντας ότι η Χούντα τον είχε για αναλώσιμο, απεφάσισε να αντιδράσει. Δυστυχώς, επιβεβαίωσε την Χούντα. Ήταν αναλώσιμος. Οι άλλοι επαγγελματίες συνωμότες – πολλοί εκπαιδευμένοι και στην Αμερική- είχαν διαβρώσει τις διοικήσεις των σημαντικών στρατιωτικών μονάδων. Ο βασιλιάς, βλέποντας ότι απεστράτευαν όλους τους αξιωματικούς που ήταν φίλοι του, απεφάσισε να αντιδράσει. Πήγε στην Καβάλα για να ηγηθεί των φιλικών του δυνάμεων.
Έχασε την διοίκηση της στρατιάς στη Λάρισα, έχασε την Θεσσαλονίκη και τέλος έχασε και την Κομοτηνή. Όλα αυτά σε μία μέρα. Δεν του έμενε άλλος δρόμος. Πήρε αεροπλάνο από την Καβάλα και κατευθύνθηκε στη Ρώμη, όπου ζήτησε πολιτικό άσυλο. Ο Παπαδόπουλος διετήρησε τυπικά την βασιλεία ως πολίτευμα μέχρι τον Ιούνιο του 1973 (με αντιβασιλιά στην αρχή τον Ζωιτάκη και μετά έκανε αντιβασιλιά τον εαυτό του!!!).
Είχε προηγηθεί ο αφοπλισμός της Κύπρου. Ο Παπαδόπουλος με τον πρωθυπουργό Κόλλια, είχαν υπογράψει με τους Τούρκους την προδοτική συμφωνία της Κεσάνης με την οποία απέσυραν την Μεραρχία από την Κύπρο. Άρα είχε αποδειχθεί στα μάτια των Αμερικάνων ως ο “απαραίτητος”. Ο βασιλιάς είχε βοηθήσει με την αποστασία τον δρόμο προς την δικτατορία. “Δεν τον χρειάζονταν πια”. Τον άφησαν να εκτεθεί και τέλειωσαν με αυτόν. (Πολλά έχουμε πει για τους Αμερικάνους, αλλά το ότι είναι επαγγελματίες δεν το αρνιόμαστε).
Συνήθως αυτές οι ιστορίες που στηρίζονται σε συνωμοσίες, τροφοδοτούν και διάφορους αστικούς μυθούς. Έναν από αυτούς είχα ακούσει τότε… Εκτυλίσσεται σε κάποιο συνεργείο στην Ενδεκάτη (για τους μη γνωρίζοντες πρόκειται για την κεντρική διασταύρωση στην είσοδο του Ναυπλίου, που κάποτε φιλοξένησε την “Ενδεκάτη Κοινοπραξία Φορτηγών Δημοσίας Χρήσεως” και πήρε το όνομα).
Δεύτερο δεκαήμερο του Απρίλη του 67, αταματάει ένα διερχόμενο αυτοκίνητο και μπαίνει στο συνεργείο. Ο ιδιοκτήτης έρχεται να το πάρει μεσημεράκι το όχημά του. Βρίσκει μια ενθουσιώδη μεσημεριανή μπυροποσία και λόγια… λόγια πολλά… Πώς θα γίνει η θριαμβευτική είσοδος του γερο Παπαντρέου στην Θεσσαλονίκη; (με τα 114 άσπρα άλογα!!!).
Ο ξένος πήρε μέρος στην κουβέντα και έβαλε στοίχημα ότι ο Παπανδρεόυ δεν θα πάει στη Θεσσαλονίκη γιατί θα προηγηθεί πραξικόπημα. Το κέρδισε… Ένας από τους συνδαιτημόνες πήρε την άγουσα στα νησιά της εξορίας, δεν τον είχαν απελευθερώσει με τους πρώτους το καλοκαίρι. Δεν ήταν εκεί ένα άλλο μεσημεράκι, αρχές Δεκεμβρίου 1967… ξανά οι μπύρες, ξανά και ο παράξενος ξένος… έβαλε πάλι στοίχημα ότι ο βασιλιάς θα φέρει τον Καραμανλή και θα διώξει την Χούντα.
Παρών στο επεισόδιο και ο συνεταίρος του εξόριστου, που αναγκάστηκε να κλείσει το μαγαζί και να φύγει από εδώ. Από αυτόν άκουσα για το στοίχημα… με την εξήγηση “μας είχε για γούρι, αλλά αυτή την φορά έχασε…”
Πολλές φορές οι μύθοι αυτοί είναι γεννήματα της φαντασίας… αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν έχουν μια γοητεία…
ΥΓ Για την γοητεία του πράγματος αναρτώ και την φωτό. 21 Μαίου 1966. Ο βασιλιάς για να μην συναντηθεί με τα “μιάσματα” και τους “συνοδοιπόρους”, ‘ηλθε στο Ανάπλι για την επίσημη γιορτή του. Άραξε ένα ναρκαλιευτικό (τον Πολεμιστή) που έκανε χρέη θαλαμηγού στο Πι και πήγε εν πομπή και με μεγάλη στολή στον Άγιο Γεώργιο για την Δοξολογία.
Η αναμνηστική φωτογραφία στις καμάρες του Μουσείου είναι από τότε. Η γοητεία του βασιλικού ζεύγους είναι αναμφισβήτητη… αλλά, όλα τα λεφτά τα έχει ο “βαλές” στα αριστερά με την αγνώστου εμπνεύσεως στολή!!!!!
άρθρο του Τόλη Κοΐνη
