Στο προηγούμενο διάστημα και στα πλαίσια αντιμετώπισης των επιπτώσεων της πανδημίας στη λειτουργία της αγοράς, είδαμε να περιλαμβάνεται στις διάφορες δέσμες μέτρων η παράταση εξόφλησης των μεταχρονολογημένων επιταγών.
Λόγω της διαδεδομένης χρήσης της μεταχρονολογημένης επιταγής στη χώρα μας, το συγκεκριμένο μέτρο όντως λειτούργησε θετικά για τις επιχειρήσεις-εκδότες, αφού τους έδωσε πίστωση χρόνου ώστε να επαναλειτουργήσουν και να μπορέσουν να ξεπεράσουν το διάστημα μηδενικού ή ελάχιστου τζίρου ώστε στο προβλεπόμενο από τη ρύθμιση μεταγενέστερο χρόνο να καλύψουν τις επιταγές.
Ταυτόχρονα δεν έλαβε υπόψη τους κομιστές των επιταγών, δηλαδή τους πραγματικούς δικαιούχους τους, οι οποίοι είναι και αυτοί που έχουν ήδη παράξει προϊόντα και υπηρεσίες σε παρελθόντα χρόνο, έχουν ήδη αναλάβει κόστος και έχουν εφοδιάσει την αγορά ουσιαστικά διασφαλίζοντας τη λειτουργία της. Μάλιστα στις περιπτώσεις που πρόκειται για εισαγωγικές επιχειρήσεις ή επιχειρήσεις με βασικούς προμηθευτές από το εξωτερικό γίνεται κατανοητό πως δυσκολεύει στο μέγιστο βαθμό η λειτουργία τους, αφού ενώ δε μπορούν να εισπράξουν τις οφειλές των πελατών τους λόγω της παράτασης εξόφλησης των επιταγών στο εσωτερικό, την ίδια στιγμή πρέπει να ανταποκρίνονται κανονικά στις υποχρεώσεις τους απέναντι στους πιστωτές τους στο εξωτερικό.
Μετά και τις τελευταίες εξαγγελίες του Υπουργείου Οικονομικών για νέα παράταση 75 μερών των επιταγών με ημερομηνία έκδοσης μέχρι και την 31/12/2020 γίνεται εύκολα αντιληπτό πως οι δικαιούχοι των επιταγών στη καλύτερη των περιπτώσεων θα αρχίσουν να εισπράττουν το προϊόν της εξόφλησής τους από τον Μάρτιο του 2021 και έπειτα, ουσιαστικά μένοντας εκτός του κύκλου ρευστότητας για τρεις μήνες. Με δεδομένη τη κατάσταση στην ελληνική οικονομία η οποία προέρχεται από μια δεκαετή οικονομική κρίση και με τις συνεχιζόμενες επιπτώσεις της πανδημίας αποτελεί βεβαιότητα πως ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα ήταν για τους ίδιους καταστρεπτικό.
Γι’ αυτό το λόγο είναι αναγκαιότητα η σύσταση ενός Ταμείου Εξόφλησης Επιταγών με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Η λειτουργία του συγκεκριμένου Ταμείου θα μπορούσε να γίνει σε συνεργασία με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και τις εμπορικές Τράπεζες και να χρηματοδοτηθεί με πόρους του Ελληνικού Δημοσίου καθώς και Ευρωπαϊκούς.
Το πλαίσιο λειτουργίας προτείνεται να είναι το εξής:
1)Το Ταμείο θα εξοφλεί το προϊόν των επιταγών που εντάσσονται στα μέτρα παράτασης εξόφλησής τους στους κομιστές δικαιούχους κανονικά στην αρχική ημερομηνία έκδοσης.
2)Στη συνέχεια ο εκδότης της επιταγής θα πληρώνει το ποσό που χρειάζεται για τη κάλυψη της επιταγής στο Ταμείο στη λήξη της παράτασης (ή διαδοχικών παρατάσεων εάν δοθούν άλλες μελλοντικά) είτε με μια διατραπεζική λειτουργία μέσω χρέωσης από μέρους του Ταμείου του λογαριασμού όψεως του εκδότη όπου σύρεται η επιταγή , είτε απευθείας στο Ταμείο.
3)Η μη πληρωμή της επιταγής είτε μέσω χρέωσης του όψεως είτε απευθείας στο Ταμείο στη λήξη της παράτασης θα πρέπει να έχει τις ίδιες νομικές συνέπειες (σφράγιση/διαταγή πληρωμής) ώστε να αποφευχθεί η χρήση του Ταμείου για πλασματικές συναλλαγές και ξέπλυμα χρήματος.
4)Για τον ίδιο λόγο αλλά και για λόγους περιορισμένων πόρων του Ταμείου, θα πρέπει να προβλέπεται συγκεκριμένο ποσό συμμετοχής στο Ταμείο ανά εκδότη επιταγής που θα μπορεί να είναι ένα υψηλό (π.χ. 70%) ποσοστό των γενικών δαπανών χρήσης του, σύμφωνα με το τελευταίο Ε3 για τους εκδότες κατόχους βιβλίων Β’ Κατηγορίας ή της τελευταίας κατάστασης των Αποτελεσμάτων Χρήσης για τους εκδότες κατόχους βιβλίων Γ’ Κατηγορίας.
5) Σε μια επέκταση του μέτρου θα μπορούσε να δοθεί μέσω του Ταμείου η δυνατότητα περεταίρω έντοκης παράτασης εξόφλησης της επιταγής από μεριάς εκδότη.
Θεωρώ πως μια πρωτοβουλία προς αυτή τη κατεύθυνση θα διόρθωνε την αδικία που συντελείται στους δικαιούχους μεταχρονολογημένων επιταγών οι οποίοι ουσιαστικά πιστώνουν με ίδιες δυνάμεις την λειτουργία της εγχώριας αγοράς και θα συνέτεινε στη συνέχιση της λειτουργίας τους με τις λιγότερες δυνατές στρεβλώσεις στο συναλλακτικό τους κύκλωμα.
Παράλληλα, θα έδινε το κατάλληλο μήνυμα ασφάλειας στους ενεχομένους φορείς της αγοράς αλλά και σε στρατηγικούς επενδυτές και θα περιόριζε το καταστρεπτικό, για οποιοδήποτε ενδεχόμενο ανάπτυξης της οικονομίας, κλίμα παρατεταμένης αβεβαιότητας.
Τάκης Παπαϊωάννου
Οικονομολόγος MSc/Τραπεζικός
Μέλος Τοπικής Διοίκησης Οικονομικού Επιμελητηρίου Πελοποννήσου
Μέλος της παράταξης «Προοδευτικοί Οικονομολόγοι»
