Στην εποχή του covid-19, οι αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις δρομολογούνται ανεξέλεγκτα, πέρα από κάθε κοινωνικό ή θεσμικό έλεγχο.
Η κρίση που επέφερε η πανδημία στις ήδη λεηλατημένες από τη νεοφιλελεύθερη αντίληψη και πρακτική εργασιακές σχέσεις αναδεικνύει τη γενίκευση της τηλεεργασίας, τις αναστολές συμβάσεων εργασίας, τις ευέλικτες μορφές απασχόλησης (εκ περιτροπής εργασία), τις μετατροπές συμβάσεων από πλήρους σε μερικής απασχόλησης, την καταστρατήγηση των ωραρίων απασχόλησης, τη μείωση του χρόνου εργασίας με μείωση αποδοχών κλπ.
Την ίδια στιγμή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με τη σύμπραξη της απαξιωμένης γραφειοκρατικής Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων, προωθεί ένα μοντέλο επιδότησης μειωμένου χρόνου εργασίας (πρόγραμμα SURE), που, όπως φαίνεται, θα πλήξει περαιτέρω τις εργασιακές σχέσεις και τις αποδοχές των εργαζομένων.
Στην Ελλάδα, η τελευταία πρόταση του ΣΕΒ, που φαίνεται να συζητείται από την νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση της ΝΔ, είναι η διατήρηση του χαμηλού εργασιακού κόστους με «μοίρασμα» του εργαζόμενου σε δύο ή περισσότερες επιχειρήσεις. Δηλαδή, το εργατικό δυναμικό που περισσεύει σε μια επιχείρηση θα μεταφέρεται σε άλλη επιχείρηση, που μπορεί να είναι ακόμη και ο προμηθευτής της πρώτης. Εργάτες και υπάλληλοι σε αναμονή για τον εργοδότη της ημέρας, της εβδομάδας ή του μήνα. Δε θα απολύονται, δε θα παίρνουν αποζημίωση και δε θα επιδοτούνται ως άνεργοι. Απλώς, θα ανταλλάσσονται προσωρινά. Θα βρίσκονται σε μια συνεχή κίνηση που θα αποδεσμεύει και το κράτος από επιδοτήσεις. Ο ΟΑΕΔ θα κάνει τον συντονισμό του δανεισμού και βέβαια θα απαλλαγεί από την υποχρέωση ανεύρεσης σταθερής και πλήρους απασχόλησης ή κάλυψης των αναγκών των ανέργων για όσο διάστημα μένουν εκτός εργασίας (άλλωστε η κυβέρνηση έδωσε ένα πρώτο δείγμα, με τον αποκλεισμό από το επίδομα λόγω covid-19 όλων των ανέργων που δεν βρίσκονται μεταξύ 12 και 24,5 μηνών ανεργίας)
Όλα δείχνουν ότι προετοιμάζεται ένα νέο «μνημόνιο» για τις εργασιακές σχέσεις, που θα οδηγήσει σε απορρύθμισή τους και σε μεγαλύτερη συμπίεση μισθών. Το έδαφος στρώθηκε από τις 7 Ιουλίου 2019, με τις ακραίες παρεμβάσεις της σημερινής κυβέρνησης στα εργασιακά (κατάργηση βάσιμου λόγου απόλυσης, περιορισμός των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας κλπ) και κορυφώθηκε με τις πρόσφατες Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου.
Η κυβέρνηση αντί να διδαχθεί από τη σημερινή κρίση και να προχωρήσει στην ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, στη στήριξη μισθών και συντάξεων, επεξεργάζεται σενάρια πλήρους ελαστικοποίησης των όρων εργασίας και συρρίκνωσης των μισθών. Η επιλογή αυτή οδηγεί τη χώρα σε οικονομική ύφεση και τους εργαζόμενους σε φτωχοποίηση.
Τα μηνύματα της Εργατικής Πρωτομαγιάς είναι επίκαιρα όσο ποτέ άλλοτε για τον κόσμο της εργασίας. Ο δρόμος της αντίστασης στις προωθούμενες κυβερνητικές πολιτικές και ο αγώνας για εμβάθυνση και διεύρυνση των εργασιακών δικαιωμάτων είναι μονόδρομος.
Τιμούμε τις θυσίες των λαών και της εργατικής τάξης και συνεχίζουμε τους αγώνες για περισσότερη δημοκρατία, ισότητα και ευημερία για όλους.
Ο Γιώργος Γαβρήλος είναι δικηγόρος-εργατολόγος
