Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος Ιερεμίας με επιστολή που απευθύνει στον Μητροπολίτη Αργολίδος Νεκτάριο παρεμβαίνει στην αντιπαράθεση με τον Μητροπολίτη Πειραιώς παίρνοντας θέση υπέρ του κ.Σεραφείμ.
Ο Μητροπολίτης Ιερεμίας τονίζει μεταξύ άλλων πως θαυμάζει τον Σεβασμιώτατο Πειραιώς, ζητώντας παράλληλα συγνώμη από τον Μητροπολίτη Αργολίδος.
Διαβάστε τι αναφέρει:
Σεβασμιώτατε Άγιε Αργολίδος,
Κε Κε ΝΕΚΤΑΡΙΕ,
Ευλογείτε.
Επειδή η επιστολή Σας προς τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Πειραιώς κ. ΣΕΡΑΦΕΙΜ και η δική Του απάντηση προς Σας θίγουν σπουδαίο θέμα, διότι αποτελούν σύγκρουση δύο ρευμάτων παρατηρουμένων αείποτε στην ιστορία της Εκκλησίας μας, και επειδή, ως γράφετε, «τέτοιες υποθέσεις αφορούν ολόκληρο το σώμα της διοικούσης Εκκλησίας», επιτρέψατέ μου, παρακαλώ, να καταθέσω την θέση μου επί της αλληλογραφίας αυτής.
1. Σεβασμιώτατε, παρά την αγάπη μου και τον σεβασμό μου προς Σας, έτι δε και την ευγνωμοσύνη μου, μετά του πλήθους των ευσεβών, διότι μας εγνωρίσατε περισσότερο τον ηγαπημένο μας άγιο Λουκά, τον Αρχιεπίσκοπο Συμφερουπόλεως και Κριμαίας, θαυματουργό ιατρό, όμως, θέλω να Σας πω, ότι δεν μου άρεσαν τα γραφόμενά Σας προς τον άγιο Πειραιώς και κατά το περιεχόμενό τους και κατά το ύφος τους.
Θεωρώ δε ως βέβαιο ότι ο γλυκός μας άγιος Επίσκοπος της Κριμαίας δεν θα έγραφε ποτέ, μα ποτέ δεν θα έγραφε προς συνεπίσκοπό Του τοιαύτη επιστολή. Δεν μου άρεσαν, Σεβασμιώτατε, τα γραφόμενά Σας στην επιστολή αυτή διότι, ως νομίζω, εναντιούνται προς την διδασκαλία της Αγίας Γραφής και τους λόγους και την ζωή των αγίων Πατέρων της Εκκλησίας μας, που συνιστούν την Ιερά μας παράδοση.
Οι Προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης ελέγχουν με πολλή δύναμη και με ωμές μάλιστα εκφράσεις την πεπλανημένη διδασκαλία των ψευδοπροφητών και τις πιέσεις των βασιλέων του Ισραήλ, οι οποίοι, και οι δύο, ήθελαν την καθαρά θρησκεία του Γιαχβέ να αναμείξουν με τις διδασκαλίες των γειτόνων λαών (συγκρητισμός, οικουμενισμός). Ωμές εκφράσεις κατά της οικουμενιστικής κινήσεως χρησιμοποιεί και ο συνθέτης του 1ου Ψαλμού,1 εναντίον των Ιουδαίων εκείνων, οι οποίοι, παρασυρθέντες από το πνεύμα της εποχής, συνεκρότουν συλλόγους και έκαναν διαλέξεις θέλοντας να προσεγγίσουν τον Νόμο του Μωυσέως με τα ελληνιστικά διδάγματα.
Τους τοιούτους ο Ψαλμωδός αποκαλεί σαφώς «ασεβείς», «αμαρτωλούς» και «λοιμούς» (= διεφθαρμένους) («Μακάριος ανήρ, ος ουκ επορεύθη εν βουλή ασεβών και εν οδώ αμαρτωλών ουκ έστη και επί καθέδρα λοιμών ουκ εκάθισεν»2).
Ομοίως, όπως πολύ καλώς, Σεβασμιώτατε, γνωρίζετε, και οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, ως επιστήμονες-φωτισμένοι ποιμένες, ενώ με πολλή αγάπη εδέχοντο τον αμαρτωλό και προσεφέροντο θυσιαστικά σ᾽ αυτόν για την σωτηρία του, όμως έναντι των αρχόντων, των νομοθετούντων κατά των ιερών θεσμών της Εκκλησίας μας, και κατά των δεδηλωμένων αιρετικών της πίστεως ήσαν ισχυροί πολέμιοι και σφοδροί ελεγκτές.
Με τα παραπάνω, γνωστά εις Σας, θέλω να πω ότι στην Εκκλησία υπάρχει, ως χάρισμα του Αγίου Πνεύματος βεβαίως, το προφητικό πνεύμα και δεν πρέπει να το αποκρούομε όταν το ακούομε και σήμερα στην Εκκλησία μας, αλλά αντίθετα να το δεχόμαστε ως θείο δώρο και να χαιρόμαστε αυτούς, οι οποίοι το έχουν.
Το αγωνιστικό φρόνημα αποβαίνει προς το καλό της Εκκλησίας μας, αρκεί μόνο αυτό να εκφέρεται με ταπείνωση, με αγάπη και με θεολογικό λόγο.
Στην χώρα μας, Σεβασμιώτατε, συμβαίνουν πολλά κακά, όπως και Σείς τα βλέπετε. Και όμως δεν ακούεται παρά των ποιμένων της Εκκλησίας μας η ισχυρή ως σάλπιγγα φωνή του Ησαία, για τα πλεονάζοντα αυτά κακά. Έτσι είπε ο Θεός στον προφήτη Του να γίνεται: «Αναβόησον εν ισχύι και μη φείση, ως σάλπιγγα ύψωσον την φωνήν σου, και ανάγγειλον τω λαώ μου τα αμαρτήματα αυτών και τω οίκω Ιακώβ τας ανομίας αυτών» (Ησ. 58,1).
2. Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιώς κ. Σεραφείμ είναι εξ εκείνων ή, καλύτερα, στην πραγματικότητα είναι εκείνος, ο Οποίος υψώνει την φωνή Του και διαμαρτύρεται και ελέγχει την κραυγαλέα στην εποχή μας αμαρτία, επιτιθέμενος προς πάσαν κατεύθυνσιν απ᾽ όπου προέρχεται αυτή.
Εγώ μετά πολλών άλλων, το πλήθος των ευσεβών, τον θαυμάζω για την παρρησία του και στο ότι «ου δύναται βαστάσαι κακούς» (Αποκ. 2,2). Όμως εγώ, αν και έγραψα τα παραπάνω, για την πνευματική μου ατέλεια και αδυναμία, δεν δύναμαι να Τον μιμηθώ.
Τον θαυμάζω όμως, ξαναλέγω, και τον βλέπω μάλιστα και ως υποψήφιο μάρτυρα ή, κατά την πρόθεσή Του, ήδη μάρτυρα. Ναί! Πιθανώς και πιθανώτατα μπορεί να συμβεί και αυτό και να έχει μαρτυρικό τέλος ο Επίσκοπος Πειραιώς Σεραφείμ δι᾽ όσα γράφει και λέγει κατά των ισχυρών και των σφόδρα κακοποιών.
Έτσι, αν και για την ατέλειά μου, ξαναλέγω, δεν δύναμαι να μιμηθώ τον Σεβασμιώτατο κ. Σεραφείμ, όμως τον θαυμάζω διά την τόλμη Του υπέρ της πίστεώς μας και δέομαι υπέρ Αυτού να είναι πάντοτε ισχυρός στους αγώνες Του και να Τον προστατεύει η Παναγία Δέσποινα από τους πολεμίους Του.
Επ᾽ ουδενί όμως, Σεβασμιώτατε άγιε Αργολίδος, θα προχωρήσω στην «αμαρτία» στο να κατηγορήσω τον άγιο Πειραιώς για τον έλεγχό Του προς το κακό και την πολεμική Του προς την αίρεση του Παπισμού ή την παναίρεση του Οικουμενισμού. Εγώ δεν έχω το χάρισμα αυτό, όχι όμως και να κατηγορώ αυτόν που το έχει. Εχαρακτήρισα το πράγμα αυτό ως «αμαρτία».
Ναί, λέγω τώρα, και μεγάλη μου μάλιστα αμαρτία θα ήταν μία τέτοια μου πράξη, εάν την έπραττα, και εξηγούμαι το γιατί: Έγραψα παραπάνω ότι το προφητικό πνεύμα, όπως αυτό το βλέπουμε στην Αγία Γραφή και στην ζωή των αγίων Πατέρων, είναι χάρισμα στην Εκκλησία, χάρισμα του Αγίου Πνεύματος. Ένας, λοιπόν, Επίσκοπος, ο Οποίος πονά για τις παραβάσεις των εντολών του Κυρίου Σαβαώθ και διαμαρτύρεται γι᾽ αυτό και ελέγχει τους πρωτεργάτες του κακού και αποκαλύπτει τα ψεύδη των αιρέσεων και ονομάζει αυτές «αιρέσεις», όπως είναι, δεν κινείται από την Χάρη του Θεού ο Επίσκοπος αυτός;
Εγώ νομίζω και πιστεύω ότι ναί, κινείται από την Χάρη του Θεού στον ζήλο του και τις ενέργειές του ο Επίσκοπος αυτός. Κινείται από το Άγιο Πνεύμα, που έχει μέσα του. Έτσι, λοιπόν, φοβούμαι να κατηγορήσω ένα τοιούτο Επίσκοπο πατέρα, διότι θεωρώ ότι η κατηγορία μου αυτή θα στραφεί κατά του Αγίου Πνεύματος, που τον κινεί, και αυτό, όπως το εδιάβασα, σε ένα ξένο μάλιστα ερμηνευτικό υπόμνημα, αυτό είναι η βλασφημία κατά του Αγίου Πνεύματος. Το να θεωρούμε ως κακή μία ενέργεια κάποιου, η οποία όμως προέρχεται από θείο και ιερό ζήλο.
3. Για τον Παπισμό, Σεβασμιώτατε, και τον Οικουμενισμό το γνωρίζουμε πιά ως Ορθόδοξοι, ως γνώστες της Ορθόδοξης Δογματικής μας, ότι πρόκειται περί αιρέσεων. Εγώ, για να προφυλάξω τους χριστιανούς της επαρχίας μου από τους αιρετικούς Χιλιαστές, τους λέγω με απλότητα, ότι, Χριστιανοί μου, φυλαχθείτε απ᾽ αυτούς. Γιατί αυτοί ούτε Αγία Τριάδα πιστεύουν, ούτε Παναγία, ούτε σταυρό κάνουν.
Το ίδιο ακριβώς, Σεβασμιώτατε άγιε Αργολίδος, μπορούμε να πούμε και περί των Καθολικών. Διότι, με το «φιλιόκβε» τους, οι Καθολικοί πιστεύουν σε άλλη Αγία Τριάδα , και ακόμη, έχουν άλλη Παναγία και δεν κάνουν τον σταυρό τους, όπως εμείς. Αυτά τα τρία τα βασικά, διά να παραλείψω την πλειάδα των άλλων αιρετικών τους δογμάτων, αυτά τα τρία, λέγω, δεν είναι αρκετά και πειστικά, για να πούμε ότι πρόκειται περί αιρετικών;
Αλλά αφού έτσι, ως αιρετικούς, χαρακτηρίζουν οι άγιοι Πατέρες μας τους Καθολικούς (βλ. λόγου χάριν, την διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά), τι;, εμείς θα δώσουμε διαφορετικό χαρακτηρισμό στους Καθολικούς από τους Πατέρες μας;
Βέβαια, βλέπουμε τους Καθολικούς με αγάπη, αποβλέποντες στην σωτηρία τους, γι᾽ αυτό και συναντόμαστε μαζί τους σε συνέδρια διά να συμφωνήσουμε (να συμφωνήσουν αυτοί με την ιδική μας πίστη και όχι να περιτάμουμε εμείς την πίστη μας, για συμφωνήσει αυτή με την ιδική τους πλάνη). Έτσι, είμεθα υπέρ του διαλόγου με τους Καθολικούς, διότι, όπως λέγει ο σήμερον εορταζόμενος άγιος Αμώς, «πως θα συμφωνήσουν δύο, αν δεν έχουν συναντηθεί;» (3,3). Και περί του Οικουμενισμού, Σεβασμιώτατε, ως Ορθόδοξοι πάλι λέγουμε ημείς ότι είναι παναίρεση, διότι είναι συμπίλημα πολλών αιρέσεων.
Αλλά, περί του ότι ο Οικουμενισμός είναι πράγματι παναίρεση, μας έγραψε ωραιότατο βιβλίο ο άγιος Ιουστίνος ο Πόποβιτς, του οποίου την μνήμη του χθες, 14 Ιουνίου, εόρτασε η Εκκλησία μας. Εάν τιμούμε τους αγίους της Εκκλησίας μας, και τους τιμούμε βέβαια, πρέπει να δεχόμαστε και την διδασκαλία τους. Το κακό όμως, ειδικά περί του Οικουμενισμού, είναι ότι ο λαός μας έχει παντελή άγνοια περί αυτού, τόση, ώστε, όπως είπατε κάποτε στην Ιεραρχία, μερικοί χριστιανοί, ακούσαντες ένα ιεροκήρυκα ομιλούντα περί του Οικουμενισμού, ενόμισαν ότι ομιλεί περί του Κομμουνισμού!
Αλλά ακριβώς αυτή η παχυλή άγνοια των χριστιανών μας περί της μεγάλης αυτής αιρέσεως πρέπει να μας κάνει να κινητοποιηθούμε και να ομιλούμε συνεχώς περί αυτής προς διαφώτιση και διαφύλαξη του λαού μας. Διότι ο εχθρός είναι όχι «προ των πυλών», αλλά «εντός των πυλών»!
Σας ζητώ συγγνώμην, Σεβασμιώτατε άγιε Αργολίδος, εάν σας ελύπησα με την επιστολή μου αυτή, αλλά μου την επέβαλαν λόγοι συνειδήσεως να την γράψω, στους οποίους δεν μπορούσα να αντιστώ.
Προς τούτοις δηλώ την αγάπη μου και τον βαθύτατο σεβασμό μου προς Σας.
Με αγάπη Χριστού,
† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας
1. Κατά την επιστήμη η σύνθεση του Ψαλμού αυτού ανάγεται στους μετέπειτα ελληνιστικούς χρόνους.
2. Τα τρία ρήματα «επορεύθη», «έστη» και «εκάθισεν» δεικνύουν τρεις συνεχείς ενέργειες του ανθρώπου, για να βρεθεί σε ένα χώρο, και, στην περίπτωσή μας, στον χώρο όπου συνήρχοντο οι θέλοντες να γειτνιάσουν και να ενοποιήσουν τις ξένες διδασκαλίες Ιουδαίοι με την μωσαική θρησκεία.
www.ekklisiaonline.gr