Οι Χαιρετισμοί προς την Παναγία και ο Ακάθιστος Ύμνος

Οι Χαιρετισμοί προς την Υπεραγίαν Θεοτόκο ξεκινούν την Α΄Παρασκευή μετά την Καθαρά Δευτέρα.

Ένας αγαπημένος ψαλμός-ποίημα της ελληνορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης που ακούμε κατά τους Α΄Χαιρετισμούς είναι ο Ακάθιστος Ύμνος. Ένας ύμνος προς την Παναγία, που, όταν ψάλλεται στις εκκλησίες κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, προκαλεί συγκίνηση και πνευματική ανάταση ψυχής σε όλους τους Χριστιανούς και Ορθοδόξους Χριστιανούς!

Ονομάστηκε «Ακάθιστος Ύμνος», καθώς στο άκουσμά του το εκκλησίασμα στέκεται όρθιο, ενώ η εναλλακτική ονομασία του «Χαιρετισμοί», προέρχεται από τη επαναλαμβανόμενη λέξη Χαίρε.Ο Ακάθιστος Ύμνος ψάλλεται τμηματικά ξεκινώντας από τους Α΄Χαιρετισμούς το βράδυ της πρώτης Παρασκευής μίας εκ των τεσσάρων, πρώτων εβδομάδων των Νηστειών.Ολόκληρος δε ψάλλεται το βράδυ της Παρασκευή της πέμπτης εβδομάδας των Νηστειών, κατά τη διάρκεια της Ακολουθίας του Ακάθιστου Ύμνου.

Τα μέρη από τα οποία αποτελείται είναι: Το προοίμιο «Τη υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια» και οι 24 στροφές του με αλφαβητική ακροστιχίδα,από το Α έως το Ω. Το πρώτο μέρος του ποιήματος (Α-Μ) αναφέρεται στη ζωή της Παναγίας (Ευαγγελισμός, Γέννηση του Ιησού, Υπαπαντή κ.ά.), ενώ το δεύτερο μέρος του (Ν-Ω) σε θεολογικά φύσεως θέματα.

Στο σύνολο του αφορά την ενανθρώπιση του Ιησού και τη σωτηρία των ανθρώπων, ενώ εξαίρεται η συμβολή της Παναγίας,της Θεοτόκου.
Μακροχρόνιες έρευνες έχουν γίνει,αλλά εώς σήμερα δεν έχει γίνει γνωστός ο ποιητής του Ακάθιστου Ύμνου ώστε να έχουμε οδηγηθεί σε σίγουρα αποτελέσματα για το όνομα του.

Μεταξύ των ονομάτων που πιθανολογούνται είναι: Του Ρωμανού του Μελωδού, του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Σέργιου, του διάκονου και ιαμβογράφου Γεωργίου Πισίδη, του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Γερμανού Α’, του μητροπολίτη Νικομηδείας Γεωργίου Σικελιώτη, της Κασσιανής και του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Φωτίου.

Η επικρατούσα παράδοση μας λέει ότι ο Ακάθιστος Ύμνος γράφτηκε για τη διάσωση της Κωνσταντινούπολης από την πολιορκία των Αβάρων, ενός ταταρομογγολικού φύλου, το 626. Η σωτηρία της Βασιλεύουσας αποδόθηκε στην Υπέρμαχο Στρατηγό, την Υπεραγία Θεοτόκο.

Τη υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια,
Ως λυτρωθείσα των δεινών ευχαριστήρια.
Αναγράφω σοι η πόλις σου, Θεοτόκε.
Αλλ’ ως έχουσα το κράτος απροσμάχητον,
Εκ παντοίων με κινδύνων ελευθέρωσον
Ίνα κράζω σοι. Χαίρε, Νύμφη Ανύμφευτε.