Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες έχουν προβλέψει ότι η κλιματική αλλαγή όχι μόνο θα αυξήσει τις θερμοκρασίες του πλανήτη, αλλά και το βαθμό διακύμανσής (αυξομείωσής) τους τα καλοκαίρια, ιδίως σε χώρες με μέσο γεωγραφικό πλάτος, όπως η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία και η Ελλάδα.
Αυτές οι πιο ευμετάβλητες θερινές θερμοκρασίες συνιστούν ολοένα πιο σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας, σύμφωνα με τους ερευνητές. Επιστημονική έρευνα, ιατρών από το πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, αναδεικνύει, ένα νέο παράγοντα κινδύνου για τους ηλικιωμένους: το καλοκαίρι. Επισημαίνουν ότι ακόμα και μία αυξομείωση της θερμοκρασίας κατά ένα βαθμό Κελσίου πάνω από το συνηθισμένο, εφόσον γίνεται σε βάθος χρόνου, μπορεί να αποβεί θανατηφόρα για τα άτομα της τρίτης ηλικίας που πάσχουν από χρόνια νοσήματα.
Η Ελλάδα, αλλά και οι χώρες της Νότιας Ευρώπης βρίσκονται μέσα στις περιοχές που κινδυνεύουν περισσότερο αφού τα τελευταία χρόνια η κλιματική αλλαγή όχι μόνο έχει αυξήσει τις θερμοκρασίες του πλανήτη, αλλά και το βαθμό διακύμανσης (αυξομείωσής) τους τα καλοκαίρια.
Οι ερευνητές ανέλυσαν σε βάθος χρόνου στοιχεία για την υγεία περίπου 3,7 εκατ. ανθρώπων άνω των 65 ετών σε 135 πόλεις και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα ποσοστά θανάτου είναι υψηλότερα στις πόλεις εκείνες όπου τα καλοκαίρια υπάρχουν μεγαλύτερες διακυμάνσεις του θερμομέτρου. Κατά μέσο όρο, κάθε αύξηση κατά ένα βαθμό Κελσίου στην αυξομείωση της θερινής θερμοκρασίας αυξάνει κατά 2,8% έως 4% το ποσοστό θανάτων των ηλικιωμένων με χρόνιες παθήσεις. Αναλυτικότερα, ο κίνδυνος πρόωρου θανάτου αυξάνεται κατά 4% για όσους έχουν διαβήτη, 3,8% για όσους είχαν υποστεί έμφραγμα κάποτε, 3,7% για όσους έχουν χρόνια προβλήματα στους πνεύμονες και 2,8% για όσους έχουν προβλήματα καρδιάς. Επιπλέον, η έρευνα έδειξε ότι ο κίνδυνος από τις θερμοκρασιακές μεταβολές είναι 1% έως 2% μεγαλύτερος για όσους ζουν σε συνθήκες φτώχειας και, αντίθετα, 1% έως 2% μικρότερος για όσους ζουν σε πόλεις με περισσότερο πράσινο. Όσο πιο πολύ μεγάλη είναι η μέση θερμοκρασία μιας περιοχής, τόσο περισσότερο αυξάνεται ο κίνδυνος για την υγεία από τις αυξημένες θερμοκρασιακές διακυμάνσεις.
Η θερμοπληξία λοιπόν είναι μια λειτουργική διαταραχή του ανθρώπινου οργανισμού, που εμφανίζεται όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι πολύ υψηλή και η σχετική υγρασία της ατμόσφαιρας πάνω από 70%, γεγονός που δυσκολεύει και εμποδίζει την εξάτμιση του ιδρώτα και την αποβολή θερμότητας από το σώμα.
Τα πρώτα συμπτώματα μπορεί να είναι: δυνατός πονοκέφαλος, ατονία, αίσθημα καταβολής δυνάμεων, τάση για λιποθυμία, μείωση της αρτηριακής πίεσης, ναυτία, εμετοί, & ταχυκαρδία.
Στις σοβαρότερες μορφές εμφανίζεται: υψηλός πυρετός, εμετοί, διάρροια, διαταραχή της πηκτικότητας του αίματος, απουσία εφίδρωσης & απώλεια αισθήσεων, μπορεί να επέλθει έμφραγμα του μυοκαρδίου, ενώ σε ακραίες περιπτώσεις ο πάσχων μπορεί να πέσει σε κώμα ή ακόμα και να χάσει τη ζωή του.
Εάν ένας άνθρωπος παρουσιάσει συμπτώματα θερμοπληξίας, πρέπει να κάνετε τα εξής: μεταφέρετε τον πάσχοντα αμέσως σε μέρος δροσερό, ευάερο και σκιερό ή κάτω από δέντρα εάν υπάρχουν. Αφαιρέστε τα ρούχα του ώστε να αερίζεται το σώμα του και κάνετε του αέρα με οποιοδήποτε πρόχειρο μέσο. Αρχίστε να βρέχετε το πρόσωπο, τον λαιμό, το στήθος και γενικά το σώμα του με κρύο νερό. Τοποθετήστε ψυχρά επιθέματα στο πρόσωπο και στο κεφάλι του. Κάνετε εντριβές στα άκρα του, με κατεύθυνση από κάτω προς τα πάνω (προς την καρδιά). Αν έχει τις αισθήσεις του και μπορεί να καταπιεί, να του δίνετε μικρές γουλιές από υγρά (π.χ. νερό) αναμεμιγμένα με λίγο αλάτι, για να αναπληρώσει ο οργανισμός του τις ποσότητες υγρών και νατρίου που έχασε εξαιτίας της έντονης εφίδρωσης. Στο μεσοδιάστημα, καλέστε ένα ασθενοφόρο για να μεταφερθεί στο νοσοκομείο για περαιτέρω αντιμετώπιση.
ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ:
⦁ Αποφύγετε την ηλιοθεραπεία. Παραμείνετε σε σκιερά και δροσερά μέρη αποφεύγοντας τους χώρους όπου επικρατεί συνωστισμός.
⦁ Αποφύγετε τη βαριά σωματική εργασία, ιδιαίτερα μάλιστα σε χώρους με υψηλή θερμοκρασία, άπνοια και μεγάλη υγρασία. Αποφύγετε το βάδισμα για πολύ ώρα ή το τρέξιμο κάτω από τον ήλιο.
⦁ Προτιμήστε τα ελαφρά, άνετα και ανοιχτόχρωμα ρούχα από πορώδες υλικό για να διευκολύνεται ο αερισμός του σώματος και η εξάτμιση του ιδρώτα. Φορέστε καπέλο ή άλλο κάλυμμα από φυσικό υλικό, που να επιτρέπει καλό αερισμό του κεφαλιού.
⦁ Προτιμήστε τα ελαφρά και μικρά γεύματα, με έμφαση στα φρούτα και τα λαχανικά και περιορίστε τα λιπαρά. Πίνετε άφθονα υγρά (νερό και χυμούς φρούτων). Αν η εφίδρωση είναι έντονη, τότε συστήνεται η πρόσθετη λήψη αλατιού για να κρατηθεί το επίπεδο των υγρών στον οργανισμό. Επίσης, συνιστάται να αποφεύγονται τα οινοπνευματώδη ποτά.
⦁ Κάντε πολλά χλιαρά ντους κατά την διάρκεια της ημέρας. Καλό θα είναι επίσης να τοποθετούνται υγρά καλύμματα στο κεφάλι και στο λαιμό, σαν προστατευτικά μέτρα.
⦁ Βάλτε μαύρα ή σκουρόχρωμα γυαλιά, που προστατεύουν τα μάτια από την έντονη αντανάκλαση του ήλιου.
⦁ Τα άτομα που πάσχουν από χρόνια νοσήματα (αναπνευστικά, καρδιαγγειακά, κλπ) θα πρέπει να συμβουλευτούν το θεράποντα ιατρό τους για την εφαρμογή ειδικών οδηγιών, κατά περίπτωση. Ιδιαίτερα, όσοι παίρνουν φάρμακα, πρέπει να συμβουλεύονται τον ιατρό τους, αν πρέπει να τα συνεχίσουν και σε ποια δοσολογία, επειδή μερικά έχουν την ιδιότητα να αυξάνουν την θερμοκρασία του σώματος.
⦁ Αποφύγετε τα πολύωρα ταξίδια με διάφορα μέσα συγκοινωνίας, κατά τη διάρκεια της υψηλής ζέστης.
⦁ Οι οικογένειες που έχουν ηλικιωμένα άτομα, καλό θα είναι να φροντίζουν να μην τα εγκαταλείπουν μόνα τους σε περιπτώσεις θερινών διακοπών ή πολυήμερης απουσίας από το σπίτι. Σε αντίθετη περίπτωση, θα πρέπει να εξασφαλίσουν κάποιο άτομο για την καθημερινή τους φροντίδα.
⦁ Το πολύ ζεστό και υγρό περιβάλλον είναι επικίνδυνο για τους ηλικιωμένους,, προτιμότερη είναι η μετακίνηση των ηλικιωμένων σε δροσερότερες περιοχές της χώρας, όταν βέβαια υπάρχει η δυνατότητα. Προσοχή: Ορισμένες φορές, οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας μπορεί να μην αισθάνονται ζέστη όταν η θερμοκρασία είναι επικίνδυνα υψηλή, ενώ είναι λιγότερο πιθανό να αισθανθούν δίψα, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι το σώμα τους έχει χάσει πολύ νερό, σημειώνει ο Πρόεδρος της Αμερικανικής Γηριατρικής Εταιρίας, Dr. John B. Murphy.
