Η ΠΥΛΗ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ (Συμμετοχή Περιφέρειας Πελοποννήσου στο Αναπτυξιακό Συνέδριο “ΚΟΡΙΝΘΙΑ 2025”)

Η Περιφέρεια Πελοποννήσου για την περιοχή του Ισθμού σχεδιάζει και προγραμματίζει με γνώση και μνήμη ένα Αναπτυξιακό Σχέδιο παρεμβάσεων, το οποίο εντάσσεται στο Στρατηγικό Σχεδιασμό της.

Είναι ένα ενιαίο και πολυεπίπεδο Σχέδιο παρεμβάσεων για την ορθολογική χρήση και αξιοποίηση του φυσικού και ιστορικού περιβάλλοντος που δημιουργεί την προϋπόθεση βιωσιμότητας και εξασφαλίζει:

Την διεύρυνση της παραγωγικής βάσεως.
Την εξυγίανση του οικιστικού περιβάλλοντος.
Τη βελτίωση και ενίσχυση της βιώσιμης κινητικότητας.
Την αξιοποίηση ιστορικών, αρχαιολογικών και κλιματικών συγκριτικών πλεονεκτημάτων (π.χ. Δίολκος, Αρχαίο Λιμάνι Κεγχρεών, Ρωμαϊκή Έπαυλη Κατουνίστρας κ.α.).
Την αναβάθμιση της ελκυστικότητας και της αισθητικής του τοπίου.
Την αύξηση της επισκεψιμότητας.
Την απόδοση νέας φυσιογνωμίας στην περιοχή βασιζόμενη και στο ιστορικό φορτίο, με ειδικά σχέδια διαχείρισης της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς.
Την αναβάθμιση του αστικού και περιαστικού τοπίου.
Την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής και του καθημερινού βίου των κατοίκων της περιοχής και των επισκεπτών.
Την προβολή και την αξιοποίηση της ιστορικότητας της περιοχής.
Τη δημιουργία δικτύων ιδίου περιεχομένου, τη σύνδεση των αρχαιολογικών χώρων διαφόρων εποχών μέχρι και την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Την αξιοποίηση του μεγάλου τεχνικού έργου του 19ου αιώνα της Διώρυγας της Κορίνθου και για αθλητικούς αγώνες.
Την προώθηση του ιαματικού τουρισμού (θερμαλισμός) – του τουρισμού υγείας με επίκεντρο το Λουτράκι και επικουρικά τα Λουτρά Ωραίας Ελένης.
Τη μόνιμη και προσωρινή εγκατάσταση πασχόντων προς θεραπεία από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Πολλά από τα ανωτέρω δύνανται να πραγματοποιηθούν με τη συνεργασία ενδιαφερομένων Δήμων, θεσμών, φορέων και ιδιωτών (ΣΔΙΤ).
Ο Ισθμός της Κορίνθου είναι το στενό τμήμα ξηράς που συνδέει την Πελοπόννησο με τη Στερεά Ελλάδα. Ορίζεται νότια από τα Όνεια Όρη ύψους 580 μ., βορειοανατολικά από τα Γεράνεια Όρη ύψους περίπου 1.400 μ., δυτικά από τον Ακροκόρινθο ύψους 580 μ.. Βρέχεται βόρεια από τον Κορινθιακό Κόλπο και νότια από το Σαρωνικό. Το πλάτος του φθάνει τα 6 χλμ. και το ύψος του τα 80 μ.. Η στρατηγική και οικονομική σημασία του Ισθμού είχε διαπιστωθεί από πολύ νωρίς. Ήταν πάντοτε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της Κορίνθου, στην οποία ανήκε. Κατοικήθηκε ήδη από τους νεολιθικούς χρόνους 6.000 π.Χ., με συνεχή τοπική κατοίκηση. Μαζί με τα άλλα πλεονεκτήματα που είχε απετέλεσε την κύρια γραμμή αμύνης όλης της Πελοποννήσου.

Έτσι οχυρώθηκε από την Μυκηναϊκή εποχή, συνεχίσθηκε την Κλασσική εποχή, την Ελληνιστική εποχή και τελευταία με το Εξαμίλιον τείχος (γνωστό και ως Ιουστινιάνειο τείχος) στις αρχές του 5ου μ.Χ. αιώνα. Οι οχυρώσεις αυτές δεικνύουν την έντονη κατοίκηση και την ανάγκη προστασίας και ασφάλειας του πληθυσμού.

Η αστικοποίηση της Κορίνθου κατά την Γεωμετρική περίοδο με τη συνένωση των πολλών οικισμών και συνοικισμών σε πόλη, η κατάκτηση των νέων εδαφών της Περαχώρας, του Ασπρόκαμπου Περαχώρας, της Οινόης (Σχίνου) δημιούργησαν το ζωτικής σημασίας χώρο για πρόοδο και ανάπτυξη της Κορίνθου και του Ισθμού, καλύπτοντας ανάγκες διατροφής του πληθυσμού.

Η δυναστεία των Κυψελιδών (7ος-6ος π.Χ. αιώνες) μετά από αυτή των Βακχιδών ήταν η εποχή ακμής και ανάπτυξης της «Αφνειός Κόρινθος».
Η κατασκευή τριών (3) μεγάλων έργων αποδίδεται σ’αυτή τη δυναστεία και ειδικότερα στον Περίανδρο (625 – 585 π.Χ.), αυτά είναι:

Το (Αρχαίο) Λιμάνι Λεχαίου.
Η Οχύρωση του Ακροκορίνθου.
Ο Δίολκος στον Ισθμό.
Όλα αυτά τα έργα, με όρους σημερινής οικονομίας, εντάσσονται σε αντίστοιχες πολιτικές και εφάρμοζαν στρατηγικές ανάπτυξης, προόδου, επέκτασης, αυτοτέλειας, που έφερναν συνεχή έσοδα τα οποία δημιουργούσαν, αυτό που λέμε σήμερα, προστιθέμενη αξία.
Οι ίδιες πολιτικές είχαν εφαρμοσθεί και στο Ιερό του Ποσειδώνος στη σημερινή Κυρά Βρύση. Ο έλεγχος των μεγάλων Πανελλήνιων αγώνων από την Κόρινθο έφερνε κύρος στην πόλη, η οποία είχε άμεση πρόσβαση στους θησαυρούς του Ιερού. Συγχρόνως έφερναν μεγάλο αριθμό επισκεπτών, όχι μόνο από τον ελλαδικό χώρο, αλλά από τη Σικελία, Ιταλία, Λιβύη, Μασσαλία, εμπόρους ταξιδιώτες, πληρώματα πλοίων, αθλητές. Όλοι αυτοί συμμετείχαν ή παρακολουθούσαν τα θεάματα που ήταν αθλητικοί, καλλιτεχνικοί και ιππικοί αγώνες. Τα Ίσθμια ήταν η δεύτερη σε σειρά σπουδαιότητας αγώνες αμέσως μετά τα Ολύμπια και πριν τα Νέμεα και τα Πύθια.

Η Περιφέρεια Πελοποννήσου για τον Ισθμό προγραμματίζει τρεις κύριες επεμβάσεις και πολλές άλλες μικρότερες, η υλοποίηση των οποίων θα αλλάξει εντελώς τη σημερινή εικόνα και χρήση. Οι τρεις κύριες επεμβάσεις είναι οι κάτωθι:

1) «Αναπτυξιακό Σχέδιο Δράσης για τη διερεύνηση, σχεδιασμό, αξιολόγηση και ωρίμανση παρεμβάσεων για τη βελτίωση της πρόσβασης και της προσπελασιμότητας της περιοχής Ισθμός – Κόρινθος».
Προϋπολογισμός: 13.350.000,00 €

2) «Στερέωση – Αποκατάσταση & Ανάδειξη του Αρχαίου Λιμένα των Κεγχρεών και της Ράχης Κουτσογκίλλα».
Προϋπολογισμός: 1.400.000,00 €

3) «Προστασία Όδευσης Αρχαίου Διόλκου».
Προϋπολογισμός: 2.420.000,00 €

Σημείωση: H εισήγηση του Δρ. Απόστολου Παπαφωτίου στο Αναπτυξιακό Συνέδριο Κορινθία 2025 είναι διαθέσιμη στο διαδίκτυο στο σύνδεσμο: https://www.youtube.com/watch?v=QTbFrMuoEBU

Δρ. Απόστολος Ε. Παπαφωτίου
Εντεταλμένος Σύμβουλος Πελοποννήσου
Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π.
Οικονομολόγος Ε.Κ.Π.Α.