Γ. Μανιάτης: “Σε αδιέξοδο η Ενέργεια, κίνδυνοι για την κοινωνία και την εθνική οικονομία”

Με πρωτοβουλία του Γιάννη Μανιάτη κατατέθηκε Επίκαιρη Επερώτηση από το σύνολο των Βουλευτών της Δημοκρατικής Συμπαράταξης για τα μεγάλα θέματα που απασχολούν τον ενεργειακό τομέα της χώρας.

Ακολουθεί αναλυτικά το κείμενο της Επίκαιρης Ερώτησης:

ΠΡΟΣ: Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Γεώργιο Σταθάκη

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, δυο χρόνια ήδη στην εξουσία, και στον τομέα της ενέργειας εφαρμόζει ανερμάτιστη και αναποτελεσματική πολιτική, και λόγω των ιδεοληψιών της αρνείται την υλοποίηση ακόμα και απλών βημάτων ενεργειακής ανάπτυξης, τον σχεδιασμό των οποίων παρέλαβε έτοιμο, με συνέπεια να έχει οδηγήσει τον τομέα της ενέργειας σε τέλμα.

Επείγοντα διαρθρωτικά προβλήματα εξακολουθούν να υφίστανται και να διαιωνίζονται, οι αποκρατικοποιήσεις έχουν αποτύχει παταγωδώς, οι δημόσιες επιχειρήσεις αναπόφευκτα απαξιώνονται και οι απαραίτητες νέες υποδομές δεν υλοποιούνται.

Η απουσία στρατηγικής για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, εν όψει της ολοκλήρωσης της απελευθέρωσης της το 2018 και τα αντίστοιχα προβλήματα στην αγορά φυσικού αερίου, ενισχύουν τις στρεβλώσεις και τις πολύ ορατές παρενέργειές τους, όπως ήταν η πρόσφατη κρίση εφοδιασμού που αντιμετώπισε η χώρας μας.

Τα δυο χρόνια κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, είναι δυο χαμένα χρόνια για την ενέργεια και την ανάπτυξη. Ο κρίσιμος τομέας της ενέργειας αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα που δείχνει με τον πιο αδιαμφισβήτητο τρόπο πόσο επικίνδυνη είναι για τη χώρα και την εθνική οικονομία η ξεπερασμένη ιδεοληπτική πολιτική της κυβέρνησης που τρέχει συνεχώς ασθμαίνοντας πίσω από τα γεγονότα αντί να τα προβλέπει, με αποτέλεσμα να οδηγήσει σε μηδενικά επίπεδα την αξιοπιστία της έναντι των καταναλωτών, των παραγωγών και των επενδυτών του τομέα, μεγαλώνοντας έτσι την ανασφάλεια όλων για το ενεργειακό μέλλον της χώρας. Ενδεικτικά για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί από την ενεργειακή πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ανά ενεργειακό κλάδο παραθέτουμε τις ακόλουθες διαπιστώσεις:

Επάρκεια ενέργειας – ΔΕΗ.

Η ενεργειακή κρίση των τελευταίων δύο μηνών, που δημιουργήθηκε λόγω της αβελτηρίας της κυβέρνησης στα θέματα της ενεργειακής ασφάλειας εφοδιασμού, ξανάφερε στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις το φόβο ενός black-out, αναγκάζοντας μάλιστα τον ίδιο τον Υπουργό να κάνει δημόσια έκκληση στους πολίτες για περιορισμό της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Η κυβέρνηση γνώριζε καλά, τόσο από τον υφιστάμενο ενεργειακό σχεδιασμό, όσο και από τις μελέτες του ΑΔΜΗΕ αλλά και το επιχειρησιακό πλάνο της ΔΕΗ, ότι στις δύσκολες και οριακές συνθήκες το μεγαλύτερο μέρος της απαραίτητης ηλεκτρικής ισχύος θα δίνεται από μονάδες φυσικού αερίου. Επιπλέον γνώριζε, ή τουλάχιστον θα έπρεπε να γνωρίζει, ότι σε δύσκολες και οριακές συνθήκες το Ελληνικό Ηλεκτρικό Σύστημα έχει ανάγκη όλες τις διαθέσιμες μονάδες (λιγνιτικές, φυσικού αερίου και υδροηλεκτρικά) ώστε να μπορεί να αντεπεξέλθει στην αυξημένη ζήτηση. Όμως, έκπληκτοι είδαμε να βρίσκονται λιγνιτικές μονάδες σε μακροχρόνια συντήρηση στο μέσο της χειμερινής περιόδου!!!

Από την άλλη, αποδείχτηκε πόσο επικίνδυνη είναι η εμμονή της κυβέρνησης να γκρεμίσει –πανηγυρίζοντας μάλιστα ότι έτσι προστατεύει το δημόσιο συμφέρον- ό,τι θετικό βρήκε έτοιμο από την προηγούμενη κυβέρνηση. Ακύρωσε το διαγωνισμό για την πώληση του 66% του ΑΔΜΗΕ κι ακύρωσε και το σχέδιο για τη «Μικρή ΔΕΗ». Αντ’ αυτού επέλεξε θολές, περίπλοκες κι ατελέσφορες διαδικασίες (σχέδιο κρατικοποίησης ΑΔΜΗΕ) ή και διαδικασίες όπως τα ΝΟΜΕ, που σύμφωνα με τη διοίκηση της ΔΕΗ οδηγούν την εταιρεία σε καταστροφή, μόνο και μόνο για να επαίρεται ότι κρατάει το Υπουργείο το 51% των μετοχών του ΑΔΜΗΕ και ότι δεν πωλούνται μονάδες της ΔΕΗ.

Η καταστροφική διαπραγμάτευση Τσίπρα στο Μνημόνιο 3 – Τσίπρα, είχε ως αποτέλεσμα να δεσμευτεί ότι η ΔΕΗ μέσα στα επόμενα τρία χρόνια θα χάσει το 50% της σημερινής αγοράς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και το 50% των πελατών. Με μηδέν αντάλλαγμα!!! Η ΔΕΗ καταρρέει και μαζί της κινδυνεύει όλη η εθνική οικονομία από την εγκληματική διαπραγμάτευση Τσίπρα.

Οι διαπιστώσεις αυτές τονίστηκαν επίσης από τον ίδιο τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κατά την παρουσίαση της Ενδιάμεσης Έκθεσης στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής.

Φυσικό Αέριο

Η κυβέρνηση, δέσμια της ιδεοληψίας της απέναντι στις ιδιωτικοποιήσεις, όχι μόνο δεν προχώρησε, αλλά κατέστρεψε την ήδη ώριμη ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ, δημιουργώντας πρώτα απ’ όλα μεγάλο τραύμα στην εμπιστοσύνη των επενδυτών στη χώρα, αλλά και απώλεια εσόδων στα δημόσια ταμεία, αφού συνολικά θα εισέρρεαν στην εθνική οικονομία 400 εκατ. €. Η καθυστέρηση στην ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ και κατ’ επέκταση της ΔΕΠΑ (λόγω της συμμετοχής της στον ΔΕΣΦΑ) μειώνει και την αξία της ΔΕΠΑ για την οποία η κυβέρνηση διακινεί ότι θα προχωρήσει σε ιδιωτικοποίηση και η οποία, επιπρόσθετα, λόγω των αναβολών και της ανασφάλειας χάνει συνεχώς πελάτες.

Καθυστερεί το άνοιγμα αγοράς λιανικής που θα αυξήσει τις επιλογές των καταναλωτών και των επιχειρήσεων, ενώ έχει μείνει πίσω η προετοιμασία της ΔΕΠΑ για είσοδο στην Αγορά Λιανικής. Παράλληλα, καθυστερούν οι αποφάσεις σχετικά με τη συμμετοχή του Δημοσίου (μέσω των επιχειρήσεων που σήμερα τουλάχιστον βρίσκονται στον έλεγχο του Δημοσίου) στα μεγάλα ενεργειακά projects που αναπτύσσονται στη χώρα μας, αλλά και η ολοκλήρωση της 2ης κρίσιμης για την ενεργειακή πολιτική της χώρας αναβάθμιση του σταθμού της Ρεβυθούσας.

Πετρελαιοειδή- νοθεία- λαθρεμπορία

Η Ελλάδα σήμερα, μέσα στην οικονομική κρίση και τη συνεχή μείωση των εισοδημάτων, έχει από τις υψηλότερες τιμές καταναλωτή στην Ε.Ε. στη βενζίνη και το πετρέλαιο, λόγω της υπερφορολόγησης και της έλλειψης ουσιαστικού ανταγωνισμού. Η Κυβέρνηση συνεχίζει να επιβαρύνει το κόστος των καυσίμων αυξάνοντας συνεχώς τους φόρους (ΕΦΚ, ΦΠΑ).

Το πρόγραμμα εφαρμογής των συστημάτων ελέγχου εισροών – εκροών έχει βαλτώσει ενώ δεν υφίσταται κανένα κέντρο και σύστημα κεντρικού ελέγχου που από το 2015 έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί. Οι έλεγχοι από τα ΚΕΔΑΚ έχουν ουσιαστικά σταματήσει κι έτσι συνεχίζεται, παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις, η εκτεταμένη και ανεξέλεγκτη λαθρεμπορία και νοθεία στα καύσιμα.

Υδρογονάνθρακες

Η απραξία της κυβέρνησης είναι εντυπωσιακή: Στον τομέα των Υδρογονανθράκων, παρ’ ότι η κυβέρνηση κληρονόμησε σειρά δράσεων που ήταν σε εξέλιξη, ούτε έχει ολοκληρώσει τις αξιολογήσεις και τις συμβάσεις που έχουν προκύψει από τους διαγωνισμούς που βρήκε ήδη να είναι σε εξέλιξη, αλλά και δεν έχει φέρει ακόμη ούτε μια σύμβαση για κύρωση στη Βουλή, ενώ δεν έχει προχωρήσει τις διαδικασίες για νέες προκηρύξεις νέων οικοπέδων με αρνητικές συνέπειες στα έσοδα του κράτους και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Την ίδια στιγμή, η κυπριακή κυβέρνηση ανακοινώνει ετήσια έσοδα 500-600 εκατ. € από το κοίτασμα «Αφροδίτη», ενώ τα ΕΛΠΕ ανακοινώνουν ότι μετά τη σύμβαση του 2014 που υπέγραψαν με το ελληνικό δημόσιο, εκτιμούν σήμερα ότι το κοίτασμα του Πατραϊκού ξεπερνά τα 100.000.000 βαρέλια πετρελαίου.

ΑΠΕ

Από την 1η Ιανουαρίου 2017, έχει τεθεί σε ισχύ το καθεστώς στήριξης (με τη μορφή Λειτουργικής Ενίσχυσης) για τους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α., μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών. Παρόλα αυτά έως σήμερα δεν έχουν γίνει τα προβλεπόμενα βήματα για να ξεκαθαρίσει το τοπίο και να οργανωθούν οι πρώτοι διαγωνισμοί, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουμε να μπούμε σε μια παρατεταμένη περίοδο επενδυτικής «ακινησίας». Οι αρμόδιοι δείχνουν να αγνοούν πού βρίσκεται η χώρα ως προς τους στόχους του 2020, ενώ η πρόοδος που είχε σημειωθεί πριν την ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας από τους ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ έχει πλήρως ανακοπεί.

Εξοικονόμηση

Στον τομέα της εξοικονόμησης η κυβέρνηση έχει μείνει τραγικά πίσω. Μόνο τα υπόλοιπα του επιτυχημένου προγράμματος, που βρήκε σε πλήρη ανάπτυξη, «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον» κατόρθωσε να προχωρήσει, χωρίς να ξεκινήσει ακόμη τίποτε καινούργιο. Ένα πρόγραμμα ύψους άνω των 500 εκατ. €, με το οποίο θωρακίστηκαν ενεργειακά 40.000 κατοικίες και δημιουργήθηκαν 12.000 θέσεις εργασίας. Το χειρότερο όμως είναι ότι η απραξία της στον τομέα της εξοικονόμησης όχι μονο δεν προωθεί τον ζωτικό αυτό Τομέα, αλλά βάζει σε κίνδυνο την επίτευξη των στόχων, παρ’ ότι βρήκε έτοιμο σχέδιο δράσης που όμως δεν έκανε τίποτε για να εφαρμόσει. Τα περισσότερα μέτρα/δράσεις που προδιαγράφονται στο ΣΔΕΑ, Δεκέμβριος 2014 δεν έχουν εφαρμοστεί, με αποτέλεσμα να έχουμε πολύ μεγάλη απόκλιση από τον εθνικό στόχο για το 2020.

Δεν έχουν ακόμα αρθεί οι αιρεσιμότητες για να προχωρήσουν τα νέα προγράμματα Εξοικονομώ που αναμένουν με αγωνία η κοινωνία, η αγορά και οι κατασκευαστές.
Δράσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε άμεση εξοικονόμηση ενέργειας και χρημάτων, όπως η εκπόνηση Σχεδίων Δράσης Ενεργειακής Απόδοσης (ΣΔΕΑ) και η εφαρμογή Συστημάτων Διαχείρισης Ενέργειας (ΣΔΕ) σε οργανισμούς του Δημοσίου και ευρύτερου δημοσίου τομέα και παρόλη τη νομοθετική δέσμευση (άρθρο 7 / Νόμος 4342/2015) δεν έχουν εφαρμοστεί.

Κατόπιν των ανωτέρω, επερωτάται η Κυβέρνηση και ο αρμόδιος Υπουργός:

Γιατί απουσιάζει πλήρως ένας στρατηγικός σχεδιασμός για τη ΔΕΗ στη νέα εποχή που δημιουργείται από την απώλεια του ΑΔΜΗΕ και τη μείωση των μεριδίων της; Ποιοι επέβαλαν στην κυβέρνηση να αποδεχθεί στο Μνημόνιο III – Τσίπρα την υποχρεωτική κατά 50% συρρίκνωση της ΔΕΗ χωρίς κανένα αντάλλαγμα; Γιατί δεν υπάρχουν ρεαλιστικά και ουσιαστικά σχέδια για δραστηριοποίησή της σε διεθνείς αγορές;
Γιατί δεν έχει αντιμετωπίσει ακόμα τις στρεβλώσεις στην αγορά ηλεκτρισμού για να αποτραπεί το «παράδοξο», να γίνονται εξαγωγές την ώρα που οι εγχώριες ανάγκες οριακά και μόνο καλύπτονται;
Γιατί επέλεξε θολές και περίπλοκες διαδικασίες για το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού, οδηγώντας σε αδιέξοδο κάθε προηγούμενη σοβαρή προσπάθεια; Ποια είναι η στάση της κυβέρνησης σε σχέση με την άποψη της ΔΕΗ ότι πρέπει να ακυρωθούν τα ΝΟΜΕ και η εταιρεία να προχωρήσει σε συμπράξεις με ιδιώτες;
Γιατί καθυστερεί συστηματικά την ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ και της ΔΕΠΑ, την επέκταση της Ρεβυθουσας και των άλλων υποδομών στη χώρα για Φυσικό Αέριο καθώς και το άνοιγμα της αγοράς;
Γιατί δεν έχει ήδη προβεί σε αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο (Φ.Α.) προκειμένου να αποτραπεί στο μέλλον η επανάληψη κρίσης παροχής φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή, αλλά και να αποζημιώνεται η ΔΕΠΑ που ουσιαστικά λειτουργεί ως τελευταίο καταφύγιο σε συνθήκες κρίσης;
Γιατί καθυστερούν οι διαγωνισμοί υδρογονανθράκων και γιατί απουσιάζει ένας προγραμματισμός για νέους διαγωνισμούς σε άλλα οικόπεδα;
Γιατί δεν έχει προχωρήσει σε σχεδιασμό για την προώθηση των ΑΠΕ προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της χώρας για το 2020;
Γιατί καθυστερεί το πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ οίκον», παρά το ότι αναδείχθηκε από τον Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως το 2ο καλύτερο μεταξύ των Κρατών Μελών;