Αλφειός, Λούσιος και Λύκαιον όρος, τα νέα «όπλα» της ανάπτυξης του τουρισμού στην Πελοπόννησο

Η Περιφέρεια Πελοποννήσου πρόκειται να υποβάλει πρόταση για χρηματοδότηση έργου με τίτλο: «Μελέτη για την αξιοποίηση και ανάδειξη υφιστάμενων περιπατητικών μονοπατιών και ειδικών διαδρομών ποταμών Λούσιου και Αλφειού και περιοχής Λυκαίου όρους» στα πλαίσια του νέου Επιχειρησιακού Προγράμματος της Περιφέρειας Πελοποννήσου 2014-2020.

Η πρόταση που πρόκειται να υποβληθεί, περιλαμβάνει τη δημιουργία ή / και ανάπτυξη τουριστικής υποδομής ήπιας μορφής, με στόχο τη διεύρυνση και αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος της Περιφέρειας Πελοποννήσου, τη βελτίωση των προσφερόμενων τουριστικών υπηρεσιών και την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού αξιοποιώντας και αναδεικνύοντας το φυσικό περιβάλλον, το πολιτιστικό και πολιτισμικό δυναμικό των εσωτερικών ζωνών της Περιφέρειας Πελοποννήσου.

Η υλοποίηση των ανωτέρω λαμβάνει υπόψη τη φέρουσα τουριστική ικανότητα, καθώς και τις προτεραιότητες τουριστικής ανάπτυξης σε συγκεκριμένες περιοχές της Περιφέρειας (ιδιαίτερα σε εσωτερικές / ορεινές ζώνες).

Η ανάπτυξη των εναλλακτικών μορφών τουρισμού είναι μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες τάσεις του παγκόσμιου τουρισμού και κερδίζει συνεχώς έδαφος σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Ο τουρισμός περιπέτειας διευρύνει την τουριστική περίοδο αυξάνοντας τον αριθμό των επισκεπτών οι οποίοι επιλέγουν να κάνουν διακοπές σε περιόδους πλην της θερινής. Η πεζοπορία και η ορειβασία αποτελούν μορφές τουρισμού περιπέτειας ή/ και ενεργητικού τουρισμού. Οι μορφές αυτές εναλλακτικού τουρισμού χαρακτηρίζονται από την ενασχόληση με κάποια φυσική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, την ενεργό επαφή με τη φύση και την πολιτισμική επαφή με την τοπική κοινωνία στον εκάστοτε προορισμό.

Ενδεικτικά οι δράσεις αφορούν στη(ν):
Ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού (π.χ. περιηγητικός τουρισμός κ.λπ.)
Αναβάθμιση υποδομών ορεινού, ημιορεινού τουρισμού
Δημιουργία πυρήνων τουριστικής ανάπτυξης εσωτερικών ζωνών της Περιφέρειας

Η Περιφέρεια Πελοποννήσου διαθέτει πλούσια εναλλαγή τοπίων και ανάγλυφου, σημεία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, αρχαιολογικού, πολιτισμικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος σε όλη τη γεωγραφική της έκταση διατηρώντας αμείωτο το ενδιαφέρον του επισκέπτη. Η οργάνωση για την ανάπτυξη περιηγητικού τουρισμού είναι υποτυπώδης και οι ελάχιστες υποδομές που υπάρχουν, οφείλονται κατά κύριο λόγο στην ιδιωτική πρωτοβουλία ή / και στους ορειβατικούς συλλόγους και κατά δεύτερο λόγο σε επίσημους φορείς.

Το είδος και το μέγεθος των παρεμβάσεων στη φύση είναι από ελάχιστες έως μηδαμινές. Οι εργασίες αφορούν συνήθως στη βελτίωση της βατότητας, σε σήμανση μονοπατιών και σε αυτοσχέδιες κατασκευές ήπιας μορφής.

Έτσι το Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου ενέκρινε κατά πλειοψηφία την σύναψη Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Πελοποννήσου και της «ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ Α.Ε.» ΑΝΩΝΥΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Ο.Τ.Α. για την υλοποίηση της Πρότασης της Περιφέρειας Πελοποννήσου στην Περιφερειακή Ενότητα Αρκαδίας «Μελέτη για την αξιοποίηση και ανάδειξη υφιστάμενων περιπατητικών μονοπατιών και ειδικών διαδρομών ποταμών Λουσίου και Αλφειού και περιοχής Λυκαίου όρους».

Αντικείμενο της παρούσας Προγραμματικής Σύμβασης αποτελεί η τεχνική συμβουλευτική υποστήριξη της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων Π.Ε. Αρκαδίας από την Πελοπόννησος Α.Ε. στην Μελέτη για την αξιοποίηση και ανάδειξη υφιστάμενων περιπατητικών μονοπατιών και ειδικών διαδρομών ποταμών Λούσιου και Αλφειού και περιοχής Λυκαίου όρους.

Η αξιοποίηση υφιστάμενων περιπατητικών διαδρομών, αλλά και διαδρομών με ειδικά τεχνικά χαρακτηριστικά, περιλαμβάνει την περιοχή περιμετρικά του οικισμού της Καρύταινας. Είναι ένα μονοπάτι που εν δυνάμει ξεκινά από την Καρύταινα και καταλήγει στην Καρύταινα, ακολουθώντας μια πορεία μοναδικού φυσικού κάλους και ιστορικού ενδιαφέροντος. Η ανάπτυξη του συγκεκριμένου μονοπατιού απαιτεί κάποιες ειδικές κατασκευές, οι οποίες να καθιστούν προσπελάσιμα κάποια τμήματα της διαδρομής, τα οποία σήμερα είναι απροσπέλαστα. Οι ειδικές κατασκευές αφορούν κυρίως κρεμαστές γέφυρες και στενά μπαλκόνια τα οποία τοποθετούνται σε κατακόρυφες παριές βράχων προκειμένου αυτές να γίνουν προσπελάσιμες.

Οι αισθητικές προδιαγραφές των ειδικών αυτών κατασκευών πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο απλές με το ελάχιστο υλικό καλύπτοντας τις ανάγκες προσπέλασης και αυτές κατ’ ελάχιστον (διακριτικές όσο το δυνατόν περισσότερο), το οποίο σημαίνει ότι μπαλκόνια γέφυρες θα επιτρέπουν την διέλευση κατά μονάδας (μιας κατεύθυνσης). Οι γέφυρες και τα μπαλκόνια είναι μικρού μήκους που επιτρέπει στα δύο ρεύματα να συνεννοηθούν στο θέμα προτεραιότητας. Τα υλικά κατασκευής δε θα πρέπει να έχουν έντονα χρώματα ή αν έχουν θα πρέπει αυτά να σχετίζονται με το τοπίο (πράσινο, γκρι, κλπ).

Όλες οι κατασκευές θα πρέπει να πληρούν τις απαραίτητες προδιαγραφές ασφάλειας, ώστε να αντέχουν τα φορτία τουλάχιστον διπλάσιο από το υποθετικά μέγιστο. Ως μέγιστο φορτίο υποθέτουμε ότι είναι αυτό που προκύπτει από μεγάλη ομάδα υπέρβαρων πεζοπόρων οι οποίοι κινούνται εν επαφή. Μετά την τοποθέτηση των κατασκευών θα πρέπει να επακολουθήσουν δοκιμαστικές φορτίσεις επιβεβαίωσης της στατικής επάρκειας των κατασκευών. Επιπλέον τα μπαλκόνια από ένα ύψος και πάνω θα πρέπει να διαθέτουν στοιχειώδεις κιγκλίδωμα και «σταθερό σχοινί» εσωτερικά. Διάφορε ενημερωτικές πινακίδες στις περιοχές αυτές θα δίνουν οδηγίες στους πεζοπόρους για τον τρόπο διέλευσης. Οι μικρές γέφυρες θα πρέπει να είναι σχεδιασμένες έτσι ώστε να μην παρουσιάζουν έντονη ταλάντωση και να διαθέτουν δικτυωτό κιγκλίδωμα.

Τέλος, το σύνολο της κατασκευής θα πρέπει να ακολουθεί τα ευρωπαϊκά πρότυπα αντιστοίχων κατασκευών και να είναι πιστοποιημένη από κατάλληλο TUV. Η συντήρηση και η επιθεώρηση των κατασκευών θα πρέπει να γίνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα όπως αυτά καθορίζονται από τα ευρωπαϊκά πρότυπα και τον οργανισμό πιστοποίησης.

Επιπλέον, η περιοχή του Λύκαιου Όρους, αποτελεί μια περιπατητική διαδρομή στην οποία ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να απολαύσει εξαιρετικής ομορφιάς τοπία καθώς και σημεία αρχαιολογικού, πολιτιστικού και πολιτισμικού ενδιαφέροντος. Μεταξύ των σημαντικότερων αρχαιολογικών χώρων που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή είναι το ιερό του Δία, στο Λύκαιο Όρος.

Η διαδρομή ξεκινά από την Καρύταινα με κατεύθυνση δυτικά για να καταλήξει στον οικισμό Σκληρό μέσω των οικισμών Στρογγυλό, Κωτίλιο και Παλάτος. Η διαδρομή συνεχίζεται με κατεύθυνση νοτιοανατολικά προς τους οικισμούς Αμπελιώνα, Νέδα, Βάστα και Δασοχώρι. Από εκεί συνεχίζεται βορειοανατολικά προς τους οικισμούς Ίσαρης, Πετροβούνι, Λυκόσουρα, Καστανοχώρι, Ίσωμα Καρυών, Μαυρία και καταλήγει πάλι στην Καρύταινα. Το συνολικό δίκτυο μονοπατιών εκτιμάται περί τα 140 χιλιόμετρα και θα παρέχει πολλές ευκαιρίες σε τοπικούς, περιφερειακούς, εθνικούς και διεθνείς επισκέπτες , ώστε να απολαύσουν την πανίδα, την άγρια ζωή και την ομορφιά της περιοχής. Η μελέτη ανάδειξης και σήμανσης των υφιστάμενων περιπατητικών διαδρομών της περιοχής του Λύκαιου όρους, κρίνεται σκόπιμη δεδομένου των ταχέως αυξανόμενων εναλλακτικών μορφών τουρισμού.

Η ψηφιακή καταγραφή των μονοπατιών και οι απαραίτητη διερεύνηση προτάσεων βελτίωσης προσπελασιμότητας και ανάδειξης, θα αποτελέσουν τα βασικά εργαλεία για τον περαιτέρω σχεδιασμό ανάδειξης της ευρύτερης περιοχής, αλλά και την ενίσχυση συνεργειών ή παράλληλων αναπτυξιακών δράσεων.